ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Różni guru i różne podręczniki duchowości wskazują na to, że zdrowa psychika wymaga akceptacji siebie. Ale czym jest owa akceptacja siebie?
- W prostackim ujęciu, "akceptacja siebie" przybiera formy pyszałkowatego wpierania sobie "ale jestem wspaniały/a, wymiatam, jestem najlepszy na świecie".

Skoro tak jest, to może należy właśnie zrezygnować z akceptacji siebie? Bo może każda akceptacja siebie okaże się i tak pychą, więc lepiej będzie od razu spisać siebie na straty?... Niektóre ortodoksyjne (szczególnie religijne) kierunki światopoglądowe zdają się stawiać sprawy właśnie w ten sposób - że należy uznać się za nieuchronnie winnego, potępionego, grzesznego i nieakceptowanego...

Czy istnieje taka forma akceptacji siebie, która nie będzie pychą?
- Wg mnie problem jest niebanalny, bo rzeczywiście akceptacja jako taka balansuje gdzieś na granicy pomiędzy bezwarunkowym lansowaniem się na "lepszego", czyli pyszałkowatym wywyższaniem z jednej strony, a z kolei może i fałszywym rozumieniem pokory, w ramach którego "pokornym" jest ten, który ulega ludziom opresyjnym, ulega bezradnie każdej władzy, ulega z zasady presji na nich wywieranej.

Akceptacja siebie, jeśliby ją wziąć w najprostszy sposób byłaby akceptacją też własnych błędów, wadliwości, grzechów, byłaby postawą "ja robię, co mi kaprys do głowy przyniesie, a inni niech się martwą konsekwencjami moich wyborów". A chyba nie o to w akceptacji siebie (przynajmniej tej mądrej) chodzi.

Właściwie to mój spór z integryzmem, jaki tutaj na forum prowadzę, zawiera w tle ten aspekt sprawy - akceptacji siebie. Integryzm buduje narracje i stwarza silną presję na to, aby wierni byli przede wszystkim posłuszni doktrynom i religijnym autorytetom. Integryzm w tym celu posługuje się presją na grzeszność, na poczucie winy, stawiając sprawy na zasadzie "jesteś winny z zasady, jesteś grzesznikiem i zostaniesz potępiony, jeśli nie przystaniesz do naszej grupy, jeśli nie staniesz się posłusznym naszym autorytetom". Ta presja na poczucie winy i nieakceptację ma osłabić siły mentalne, aby wierny dał się stłamsić religijnej władzy, aby był jej uległy i posłuszny. Ale oczywiście nie tylko integryzm i nie tylko religia próbują wygrywać tę WOJNĘ O MOC MENTALNEGO WPŁYWU I WŁADZY.
Wojna w której rozgrywa się akceptację, dominację, władzę toczy się praktycznie wszędzie wokół nas - w rodzinach, związkach romantycznych, w firmach, relacjach towarzyskich. Akceptacja jest rozgrywana w ten sposób, że ma dwa swoje "skrzydła":
- akceptacja osobista - samoakceptacja
- akceptacja przez kogoś, przez grupę - związana z poczuciem tożsamości grupowej, czy uczuciami ze strony ważnej emocjonalnie osoby.

Są osoby, które dość szybko przechodzą do -mniej lub bardziej subtelnych - form rozgrywania aspektu akceptacji, stawiają sprawy w stylu "zaakceptuję cię, ale bądź mi uległy/a w tym to ...".

Akceptacja siebie ma ścisły związek z akceptacją przez innych ludzi. Choć nie jest to związek prosty, wymodelowanie relacji pomiędzy tymi dwoma akceptacjami jest poważnym wyzwaniem.

Tutaj więc wrócę do czystej akceptacji siebie, w kontekście oskarżenia o pychę. Bo może, ktoś, kto zaakceptował siebie, jest po prostu już pyszałkiem?...
- Moją odpowiedzią tutaj jest: to zależy od tego, jaką postać przyjmuje owa akceptacja siebie, z czego ona wynika.

Pychą będzie akceptacja siebie, która wiąże się z wywyższaniem nad innych, z odrzuceniem odpowiedzialności za etyczny kształt relacji z ludźmi.
Ale nie będzie pychą akceptacja siebie, która nie żąda dla siebie wywyższenia, która bazuje na równości i wzajemnym szacunku.

Semele

Co ostatnio czytasz Michale?

Michał Dyszyński

Akceptacja i nieakceptacja są tuż obok siebie - akceptując coś, logicznie wyjdzie na to, że nie zaakceptowaliśmy zaprzeczenia tego czegoś.
Akceptacja osób jest znacząco odmienną postawą psychiki w stosunku do np. akceptacji warunków przedstawionej umowy. Akceptując osobę w istocie akceptujemy całą masę niewiadomych z tą osobą związanych - z tym, jaka ona jest w tych trudnych aspektach siebie, jak się zachowa w przyszłości, albo kim była w przeszłości, a my może o tym nie wiemy.
Mężczyznom zaangażowanym uczuciowo może być trudno zaakceptować partnerki o bogatej seksualnej przeszłości. Dlaczego tak?...
- Bo chcieliby mieć przy sobie kobietę, która jest tylko ich, która kocha bez porównywania z jakąś pulą potencjalnie lepszych przeszłych partnerów. Ten przykład jest o tyle ciekawy, że dotyka dość wyjątkowego aspektu akceptacji osób - aspektu intymności, pragnienia bycia dla drugiej strony kimś ważnym, w jakimś stopniu wyróżnionym. W akceptacji dawanej przez kochanków oczywiście będą związki, kiedy ta akceptacja dotyczy tylko seksu, na zasadzie: robimy "te rzeczy", jest wtedy przyjemnie, ale potem każdy idzie do swoich spraw i nie oczekujemy od siebie zbyt wiele.
Ten aspekt wyróżnienia w relacji między ludźmi, akurat w związkach romantycznych, w których oczekuje się trwałości i głębi, robi się ważny. Jeśli wiemy, że jesteśmy dziesiątymi na liście doświadczeń romantycznych uniesień i porywów serca, to jest to deprecjonujące emocjonalnie taki związek, czujemy się jako tymczasowi partnerzy. To nie sprzyja myśleniu o kimś w stylu: pokocham cię ze wszystkich moich sił i na zawsze.

Michał Dyszyński

Uczymy się akceptacji siebie, przeglądając się w akceptacji nam udzielanej. Trudno jest zaakceptować siebie ludziom, którzy nie doświadczyli akceptacji rodziców, albo byli odrzucani przez środowisko. Z drugiej strony...
jednak chyba ta akceptacja siebie najbardziej świadoma i stabilna, niepodlegająca wahaniom będzie niezależna, nawet w jakimś stopniu wbrew temu, że komuś się nie spodobaliśmy, albo ci czy tamci nas nie lubią.
Zarówna te doznane, jak i te odmówione nam akceptacje innych ludzi szkolą naszą własną zdolność zaakceptowania siebie.

Czy akceptacja powinna być bezwarunkowa?...
- To jest bardzo ciekawe, a do tego trudne pytanie. :think:

Semele

Michał Dyszyński