ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Od jakiegoś czasu kusi mnie przedstawienie głównych idei chrześcijańskich w sposób dość szczególny, tak po mojemu. Polegać ma on przede wszystkim na unikaniu jakiegokolwiek dogmatyzmu, czy nawet stwierdzalności silnie postawionej. Będą ROZWAŻANIA, REFLEKSJE, PORÓWNYWANIE ALTERNATYW.

Na początek postawiłbym dość podstawowe zagadnienie, które pojawia się, jeśli założymy, że ludzie po śmierci mieliby pójść do nieba, albo do piekła (ewentualnie czyśćca). Pytanie brzmi: jakimi cechami powinien charakteryzować się dany osobnik, aby w ogóle mógł liczyć na to, że w raju będzie szczęśliwy?
Tu ktoś powie: ale w raju każdy po prostu jest szczęśliwy i już.
Ja uważam, że raj nie jest magiczną krainą, w której nawet absolutnie zdeprawowanej duszy, jakoś na siłę uda się wlać do umysłu dobro i szczęście. Uważam, ze cały sens życia na ziemi wiąże się właśnie z tym podstawowym problemem: nie każdy potrafi przyjąć dobro i wdrożyć szczęście do swojej egzystencji!
To uważam za sens grzechu pierworodnego, że pewne rodzaje osobowości, są tak wewnętrznie splątane, że w zetknięciu z każdą spójną i sensowną postacią szczęścia, które do owych osobowości się zbliży, nastąpiłaby reakcja odrzucenie, niczym alergia, niczym daleko posunięta niekompatybilność.
I uważam, że z tym właśnie Bóg ma problem, iż nie może dać szczęścia niektórym duszom. Nie może, bo są one ze szczęściem niekompatybilne.
Uważam też, że pozytywną rzeczą w tym wszystkim jest to, iż sprawa nie jest zupełnie stracona. Dusze mogą się zmieniać, mogą modyfikować swoje nastawienia. Ucząc się siebie, swoich reakcji na zdarzenia i wybory życia, można naprawić swoje odczuwanie i rozumienie rzeczywistości na tyle, że z niekompatybilnego ze szczęściem staniemy się kompatybilni. Choć niekiedy będzie to wymagało bardzo wiele trudu i cierpienia, bo niekompatybilności nie będą chciały się łatwo poddać, bo usuniecie ich i zastąpienie kompatybilnymi wersjami, będzie trochę jak chirurgia bez znieczulenia, czyli w bólu i cierpieniu.

Wracając do pytania "kto się nadaje do raju?", podejmę próbę na nie odpowiedzi.

W raju nie ma miejsca dla despotów, tyranów, skrajnych egoistów
Niby oczywiste to się wydaje. Ale sprawa wcale nie jest taka prosta...
Egoizm bowiem jest pewną formą wynaturzonego...
... rozsądku!
Egoizm to nic innego jak, po prostu celowość działania z "przetrąconym balansem sensowności". Aby cokolwiek przedsięwziąć, człowiek musi rozpoznać jakieś dobro i jakiś cel. Dobro rozpoznajemy w pobliżu poczucia przyjemności, spełnienia, piękna. Cel zwykle polega na przybliżeniu tych odczuć do siebie. Można to teraz jednak realizować destruktywnie bądź niedestruktywnie - "po trupach" albo w synchronizacji z dobrem innych istot.
Niektórzy próbują utożsamić egoizm z celowością działania w ogóle. Dla nich altruista tez jest "egoistą", bo przecież gdy się poświęca dla kogoś, to robi to, co sobie zaplanował, a więc sprawia sobie przyjemność, czyli jest egoistą. Ja uważam, że takie użycie słowa "egoista" jest zwyczajnie już poza sensownym zakresem. Egoizm zwyczajowo wiążemy nie z celowością działania w ogólności, lecz z działaniem IGNORUJĄCYM DOBRO INNYCH ISTOT, czasem nawet świadomie wbrew dobru innych istot. Ktoś, kto realizuje swój cel, nie występując przeciw dobru innych istot, nie jest zatem (wg mnie) egoistą.
Tu jest clou i tu jest też wskazówka jakie postawy mogłyby być uznane za kwalifikuje kogoś go raju (tego przyszłego, nie tego od Adama i Ewy): do raju nadają się istoty, które mają wolę SYNCHRONIZOWANIA DOBRA WŁASNEGO Z DOBREM INNYCH ISTOT.

Nie chodzi o to, aby zupełnie zrezygnować z własnego dobra. Jest przestrzeń, w której zmieści się dobro nasze i dobro tych, z którymi przyszło nam żyć. Ale trzeba mieć wolę dogadywania się w tej kwestii, negocjacji i ustępowania. Czasem trzeba będzie z jednego dobra swojego ustąpić, aby komuś dać szansę na spełnienie się jego dobra, które akurat w danej sytuacji ma większe znaczenie.
To daje kolejną wskazówkę: raj nie jest miejscem dla despotów!
Pewnie prawie każdy trochę despotyzmu w sobie ma, albo miał. Jeśli umie nad tą tendencją zapanować, to ma glejt do raju, jeśli nie, to...
po prostu musi się w tym zakresie zmienić! Od tego ma życie - zrozumieć, wdrożyć wewnętrznie, zaakceptować na poziomie nie tylko przymusu, ale też pełnej wewnętrznej akceptacji to, że inne istoty mają nie mniejsze prawo niż my, do wdrażania swojego dobra.

Piszę o tym, bo pozbycie się despotyzmu uważam, za coś niezbywalnego w kontekście bycia zbawionym. Nie sposób jest sobie wyobrazić bytowania szczęśliwego dusz, istnień typu ludzkiego z bodaj nawet jednym despotą wśród nich.