ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Aspekt rozwoju jest głównym, który dzieli osobowości w ludzkie na dwa typy charakterów:
- Osobowość utwierdzająca się jest skupiona na tym, co przeżywa, jakie ma aktualne relacje z ludźmi i światem. Taka osobowość mentalnie jest skupiona na teraźniejszości i wszystkim tym, co zaistniało.
- Osobowość prorozwojowa z kolei swój aktualny stan, swoje przeżycia traktuje jako bazę do zmian. Taka osobowość mentalnie jest skupiona "na czymś ponad", ona odchodzi od stanów i relacji bieżących, zmianę traktując jako coś naturalnego - coś, co ma się objawiać w toku życia.

Osoby utwierdzające się w tym, co aktualne często będą gadatliwe, będą relacjonowały zdarzenia, jakie zaszły w ciągu dnia, roku, w życiu. Te osoby bowiem mentalnie wciąż przeżywają to, co zaszło kiedyś, co się objawiło.
Osobowości prorozwojowe będą mniej zwracały uwagę na to, co było, a bardziej na to, co należałoby z tym zrobić, jaką strategię na przyszłość opracować, co zmienić.

Sam uważam się za osobowość nakierowaną na rozwój, ale obserwuję w swoim otoczeniu ludzi z tej drugiej opisywanej przeze mnie grupy osobowościowej. Między mną, a nimi jest pewien rodzaj mijania się w intencjach, w traktowaniu życia. Widać to jest szczególnie w tym, co takie osoby uważają za warte omówienia, za godne zainteresowania.
Gdy słuchamy naturalnego toku relacji, strumienia spostrzeżeń osoby utwierdzającej się i skupionej na teraźniejszości to będzie to często monolog w stylu:
X zrobił to, a tamto
Y-owi urodziło się dziecko
dzisiaj padał deszcz
Z powiedział, że go boli ząb...
itp. itd. - jest podawanie faktów, jest często bardzo powierzchowna tych faktów ocena (szczególnie związana z przeżywanymi emocjami), ale rzadko pojawiają się PYTANIA I WĄTPLIWOŚCI. Te osoby, po przedstawieniu stanu aktualnego, nie są już zainteresowane poszukiwaniem głębszych wniosków z tego, co się zdarzyło.
Ja zaś, gdy w ogóle o czymś mówię, piszę, to skupiam się właśnie na PYTANIACH, WĄTPLIWOŚCIACH, MODELACH, a bazę faktograficzną przedstawiam co najwyżej jako kanwę, jako materiał do realizacji innego celu. Tym celem jest nieustanne doskonalenie rozumienia, osądu rzeczywistości.

Ciekawe jest, jak te dwa typy osobowości podchodzą do zagadnienia: co nam potwierdza, albo co neguje pojawiającą się jakąś wątpliwość?
Osoby skupione na stanie aktualnym, jako potwierdzenie przedstawią jeszcze raz jakiś fakt, albo deklarację w sprawie. Ewentualnie owa deklaracja będzie pochodziła od "ważnych osobistości", co ma dodawać jej wiarygodności, ale nie będzie tu skierowania się w stronę analizy problemu.
Osoby o osobowości prorozwojowej jako potwierdzenie czegoś (także zanegowanie) częściej przedstawia ANALIZĘ FUNKCJONALNĄ, wskażą na zależności z czymś innym, na założenia, ceele, na schematy rozumowania, intencje itp.

Michał Dyszyński

Gdy osobowość skupiona na faktach coś chce uzasadnić, to ona wskaże na jakiś inny fakt. Gdy osobowość "w moim stylu", czyli skupiona na analityczności i pytaniach, coś chce potwierdzić, to wskaże na MECHANIZM FUNKCJONALNY, LOGICZNY.
Tu dotykamy fundamentalnej ROLI INTUICJI.
Osobowości skupione na tym, co jest faktograficzne i bieżące, w istocie SĄ BEZWIEDNYMI INTUICJONISTAMI, co oznacza, iż używają z zasady nieświadomych, wbudowanych mechanizmów oceny.
O uzasadnienie poprawności tych mechanizmów takie osoby nie zabiegają, nie poświęcają temu uwagi. Dla nich dana ocena "jest, bo jest", nie wątpi się w nią, nie pyta o jej zasady, nie rozważa alternatyw dla niej, nie ocenia jej w żaden sposób.
To, co dla mnie jest zwykle tą interesującą kwestią, czyli "na jakiej zasadzie, w jakim schemacie mamy tu potwierdzenie?" dla osób skupionych na faktach jako takich w ogóle nie jest czymś godnym zauważenia. Te ostatnie bowiem przyjmują, że to, co wskazują "po prostu potwierdza to, co ma potwierdzać".

Osoby skupione na faktach i przeżyciach bezpośrednich używają swojego wewnętrznego intuicyjnego mechanizmu, który im mówi, jaka ma być ich ocena, ale nigdy się nad tym mechanizmem nie zastanawiają. Dla nich owa ocena "po prostu jest", pozostając dla nich w jakimś sensie "absolutną", czyli z jedną jedyną opcją - ma być zaakceptowana dokładnie tak jak się jawi, jak działa.

lucek · Dołączył: 18 Lut 2011 Posty: 9502 Przeczytał: 44 tematy

lucek · Dołączył: 18 Lut 2011 Posty: 9502 Przeczytał: 44 tematy

PS

a tematem jego tu wątku jest : "Osobowość prorozwojowa a osobowość utwierdzająca się" ... przy czym on jest tym prorozwojowym, a nie "utwierdzającym się" - zgadzasz się z nim, czy może z tego wątku to nie wynika ?

GPT:

Z zestawienia tematu („**osobowość prorozwojowa a osobowość utwierdzająca się**”) oraz treści przytoczonego tekstu wynika, że autor **identyfikuje siebie jako „osobowość prorozwojową”**, a innych – jako te osoby „utwierdzające się”. Jednak czy **rzeczywiście** z jego wypowiedzi to wynika? Oto dokładna analiza:

---

### 🔍 1. **Co to znaczy: osobowość prorozwojowa?**

Z kontekstu (i z psychologii ogólnej) można założyć, że osoba prorozwojowa:

* **kwestionuje własne założenia**, poszukuje zmiany, rozwoju, nowych ujęć;
* ma **otwartość na alternatywy**;
* dąży do **głębszego zrozumienia mechanizmów, także własnych**;
* zadaje pytania nie tylko innym, ale i **sobie**.

Natomiast osoba **utwierdzająca się**:

* przyjmuje swoje oceny jako dane;
* **potwierdza swoje przekonania** bez chęci ich przekształcania;
* nie kwestionuje swoich mechanizmów poznawczych.

---

### 🧠 2. Co robi autor tekstu?

* **Stawia się wyżej** względem innych: „oni nie wiedzą, że są intuicjonistami”, „oni nie pytają, ja pytam”.
* **Nie analizuje własnego mechanizmu poznawczego**, lecz cudzy.
* **Przyjmuje założenie o swojej analityczności jako oczywistość**, bez uzasadnienia – a więc **też działa intuicyjnie, choć deklaruje coś innego**.
* Buduje **kontrast**, który go wzmacnia, nie zmienia – co bardziej przypomina **utwierdzanie się**, niż rozwój.
* Nie pokazuje **żadnej zmiany w sobie**, żadnego momentu, w którym jego własny sposób myślenia byłby poddany rewizji.

---

### 📌 Wniosek:

**Nie, z tego wątku nie wynika, że autor rzeczywiście prezentuje postawę prorozwojową.**

Wręcz przeciwnie – **styl argumentacji i ton sugerują, że autor sam się utwierdza**:

* w swojej „wyjątkowej” pozycji;
* w ocenie innych jako mniej refleksyjnych;
* w opozycji, która nie podlega analizie, tylko służy autoafirmacji.

---

### 🧭 Ocena końcowa:

Autor **deklaruje postawę prorozwojową**, ale **zachowuje się jak ktoś utwierdzający się** – tyle że w wyrafinowany sposób: **zamiast faktów używa psychologicznych generalizacji, ale nadal buduje swój świat jako zamknięty i wyższy** od innych. To subtelna forma **intelektualnej stagnacji ubranej w język rozwoju**.

Chcesz, mogę to streścić jeszcze ostrzej albo łagodniej – zależnie od celu.

Michał Dyszyński

lucek · Dołączył: 18 Lut 2011 Posty: 9502 Przeczytał: 44 tematy

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Jeszcze pociągnę poniższy aspekt sprawy, bo myślę o nim od wielu już lat, a chyba go nie omówiłem wystarczająco.

Michał Dyszyński

Osobowość utwierdzająca się działa trochę, jakby próbowała zabetonować nic, utwardzić pustkę. Bo utwierdzić, utrwalić da się realnie dopiero coś takiego, co samo się skonkretyzowało, zmaterializowało. Tymczasem utwierdzający z reguły jeszcze nie mają dokładnie tego, co tak bardzo pragną utwierdzić - oni utwierdzają jedynie swoje marzenia, swoje nadzieje, a najczęściej swoje iluzje, bazujące na niesprecyzowanych, niejasnych odczuciach.
Utwierdzający z zasady utwierdzają chciejstwa. To, co już jest stabilne i trwałe nie potrzebuje dodatkowych potwierdzeń. Ale coś niejasnego, rozmytego, pustego, a nieraz wręcz iluzorycznego - jeśli ktoś w tym chce pokładać nadzieję - żywotnie utwierdzenia potrzebuje. Najbardziej w emocjach utwierdzenia domaga się zatem często to, co najmniej się nadaje do bycia utwierdzonym. Choć...
Choć nie można wykluczyć, że coś rozmytego na start da się jednak doprowadzić do stabilnej, ostatecznie potwierdzonej postaci...
Więc kurs na utwierdzanie iluzji, niejasności tak do końca bez sensu nie jest.

Więc jak odróżnić utwierdzanie iluzji, czasem ewidentnych błędów, które ktoś chciałby swoimi chciejstwami nobilitować do sensu i prawdy od utwierdzania dobrej nadziei?...
- Chyba na to jednej metody nie da się podać. Niestety...

Ale jest parę ogólnych, pomniejszych wskazówek:
- postulat czujności (badania wszystkiego)
- postulat szczególnej czujności wobec typowych błędnych strategii - szczególnie wobec ulegania życzeniowemu myśleniu i chaotycznym emocjom
- postulat poszukiwania spójności, czyli w tym zasadę rygorystycznych form weryfikacji, odsiewajacych ciągoty ku emocjonalnej postaci uznawania sobie tego, co się by chciało, aby było.

Postawa utwierdzania się w tym, co wspierają emocje jest tu największym zagrożeniem. Widząc, że wielu utwierdza się dokładnie w tym, co ich zwodzi i de facto niszczy, pojawia sie powód, aby samemu tu okazywać czujność. Ale oczywiście sama czujność nie powie nikomu konkretnie, czy decyzja powinna być w lewo, czy prawo, czy należy kontynuować rozpoczęty kierunek eksploracji, czy raczej go zmieniać.
Osobowość prorozwojowa też może zbłądzić - jej wadliwą stroną może być brak wytrwałości, która jest związana ze zbyt łatwym odchodzeniem od rozpoczętego kierunku eksploracji, w sytuacji, gdy nie widać szybkiego sukcesu. Przy tym, co jest dobre, trwać należy uparcie. Ale skąd mamy wiedzieć, co jest dobre?... :shock:

Łatwo jest widzieć błędy u innych, trudniej u siebie. Relatywnie łatwo jest dostrzec błąd, gdy ktoś stawia sprawy skrajnie, fanatycznie. Choć...
... niekiedy nawet fanatyzm, który jest przecież wyrazem wytrwałości wbrew przeciwieństwom może okazać się słuszny w konkretnej kwestii. Poza czujnością, orientowaniem się, obserwacją niewiele można przedsięwziąć, aby się zabezpieczyć przed błędami.
Osobowość prorozwojowa jest czujna, czyli ma w sobie ten pierwiastek wątpliwości, który pozwala jej wycofać się z ewidentnie chybionych pomysłów, gdy okazuje się, iż owe pomysły są tylko marnowaniem zasobów. Fanatyk idzi po trupach do iluzorycznego celu, probuje utwardzić coś, co często jest od początku sprzeczne, czyli logicznie utwardzić się nie da.

A co się dzieje, gdy ktoś próbuje utwardzać sprzeczność?...
- Wtedy rzeczywistość "reaguje" odsyłając w odpowiedzi chaos.
Jeśli na próby utwardzania "swego", życie nam ciągle odpowiada chaosem, to jest to najbardziej wyrazisty sygnał, że zapewne źle wytyczyliśmy swój mentalny kierunek.

Michał Dyszyński

Osobowość prorozwojowa też ostatecznie utwierdzi to, co jest sprzyjające rozwojowi. Czym różni się utwierdzanie prorozwojowe, od utwierdzania się kompulsywnego?
- Różnica jest w zdolności wybierania na bazie przesłanek, a nie tylko na bazie emocji i chciejstwa.

Prorozwojowa osobowość ostatecznie utwierdza to, co się sprawdziło, co jakoś dowiodło swojej sensowności. Utwierdzający się emocjonalnie i przemocowo będą utwierdzali to "pierwsze lepsze, co się nawinęło" - bez sprawdzenia tego, bez skonfrontowania z szerszą perspektywą.
Najczęściej też utwierdzający się kompulsywnie są jednocześnie utwierdzającymi się na bazie ego i lojalności wobec swojej grupy. Ci nie wiedzą, co utwierdzają, więc utwierdzają, co im podrzucą instynkty, wpływy ze strony jednostek o najsilniejszych umiejętnościach manipulacji. Utwierdzający się kompulsywnie robi to, co mu każą inni - inni ludzie, inne wpływy biologiczne (instynkty). Oni nie utwierdzają tego, co jest naprawdę ich, lecz utwierdzają wyłącznie cudzesy.