ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Pojęcie wiary dzisiaj traktuję w sposób o wiele bardziej złożony, niż kiedyś. Kiedyś względnie jednoznacznie definiowałem wiarę jako przekonanie, które się ma pomimo braku jednoznacznych powodów. I choć nie neguję tego określenia, bo wciąż główny aspekt rozumienia wiary ono zawiera, to uważam, że na takim skwitowaniu sprawy nie powinno się poprzestawać.

Dziś, silniej niż kiedyś, zwracałbym uwagę na ponadintelektualny, intuicyjny aspekt wiary, czyli – inaczej sprawy ujmując – dzisiaj widzę wiarę jako NIE TYLKO przekonanie, nie tylko to, co się myśli, lecz także to, co się czuje, co się ma częściowo w warstwie niewerbalnej, podświadomej. A choć może tym wyraźnym symbolem czegoś, w co się wierzy, najczęściej będzie jakieś sformułowanie, określenie słowami przedmiotu wiary, to same te słowa sformułowania dziś potraktowałbym raczej jako formę tylko punkt zaczepienia, jako „drzwi”, które wskazują miejsce, ale dopiero za tym drzwiami będzie „działo się” to, co wiarę ostatecznie wypełnia i stanowi.

Czym jest ten ponadintelektualny aspekt wiary?
Jest czymś, czego nie umiemy nazwać, choć czasem nazwy wokół tego „czegoś” krążą, przybliżają tego aspekty, nie umiejąc jednak wypełnić tego czegoś istoty. Wiara w tym aspekcie jest też w znacznym stopniu CZUCIEM, nawet niekiedy z wyraźnym odcieniem emocji.

I ten aspekt ponadintelektualny MUSI w sobie zawierać KAŻDA wiara. Bo to jest właśnie jej istotą, że buduje ona rodzaj otwarcia się na nieznane. Nie stosujemy pojęcia wiary do czegoś, co jest określone konkretnie i ostatecznie, bo to znaczenie byłoby bardziej „wiedzą”, czyli inną ideą. Wiarę mamy wtedy, gdy nasze rozumienie i reszta odniesień mentalnych konstruują tyko pewien kierunek, sugerują coś, ale nie precyzują tego w szczegółach. I dopiero intuicja musi łączyć „latające” aspekty za każdym razem, gdy przedmiot wiary staje na myślowej wokandzie. To nie oznacza oczywiście jakiejś pełnej dowolności tej intuicji. Intuicja będzie jednak trzymała się pewnej linii, może ogólnie kierunku traktowania spraw, ale z góry nie będzie możliwe określenie, w jakiej formie się ona objawi.

Michał Dyszyński