ŚFiNiA

Semele

[link widoczny dla zalogowanych]

„Odwieczny spór o istnienie Boga to problem zastępczy, odwracający uwagę od najważniejszego, czyli: co człowiek sam ze sobą ma do zrobienia na tej Ziemi? Bo nie jest ważne pytanie: »Czy i w co wierzę?«, lecz »Kim jestem?«. Kim w istocie jest ta poszukująca wiary, prawdy, nadziei i miłości istota zwana człowiekiem? Prawdziwa duchowość zaczyna się wtedy, kiedy naprawdę bierzemy odpowiedzialność za swoje życie” – mówi psychoterapeuta Wojciech Eichelberger.

Artykuł pochodzi z archiwalnego numeru „Zwierciadła”.

Zacznijmy od anegdoty z książki współczesnego francuskiego filozofa Andre Comte’a-Sponville’a „Duchowość ateistyczna”. Dwóch rabinów całą noc rozmawia o tym, czy Bóg istnieje. Dochodzą do wniosku, że nie i idą spać. Jeden z nich budzi się rano i widzi, że ten drugi się modli. Zdziwiony pyta: „Czemu się modlisz, przecież ustaliliśmy, że Bóg nie istnieje?”. „A co ma jedno do drugiego?” – odpowiada modlący się. Może coś w tym jest i laicyzacja nie zniszczy duchowości i tradycyjnych wartości?
To bardzo mądra przypowieść dająca właściwą odpowiedź na z pozoru bluźniercze pytanie: „Jaka będzie przyszłość Boga?”. Wiele wskazuje na to, że kończy się czas religijnych korporacji monopolizujących duchowe aspiracje ludzi. Ale to nie znaczy, że zanika ludzka potrzeba poszukiwania prawdy, sensu, dobra i miłości, którą w skrócie nazywamy duchowością. Może być nawet odwrotnie. Rozpad religijnych imperiów już teraz inspiruje ludzi do poszukiwania własnych dróg zaspokajania powszechnych duchowych potrzeb.

Litek

Litek

Gdzie jednak znaleźć odpowiednie przewodnictwo duchowe? W przeszłości ludzie w poszukiwaniu „głębszego sensu życia” zwracali się ku powszechnie uznanym religiom, ale obecnie coraz więcej osób je odrzuca. Według wspomnianego pisma ankieta przeprowadzona wśród 90 respondentów na stanowiskach kierowniczych i dyrektorskich wykazała, że „wielu zdecydowanie oddziela religię od duchowości”. Ankietowani postrzegają religię jako „przyczynę nietolerancji i podziałów”, natomiast duchowość ich zdaniem charakteryzuje się „uniwersalizmem i otwartością”.

Różnicę pomiędzy przynależnością do jakiejś religii a rzeczywistym zaspokajaniem potrzeb duchowych dostrzega również wielu młodych ludzi wychowanych w świeckich społeczeństwach, na przykład w Australii, Nowej Zelandii, Wielkiej Brytanii i Europie. Profesor Ruth Webber wyraziła na łamach pisma Youth Studies Australia następujący pogląd: „Większość młodych ludzi wierzy w istnienie Boga lub jakiejś nadprzyrodzonej siły, ale w ich osobistym życiu duchowym kościół nie odgrywa żadnej roli”.

Litek

Komunia bez duchowości

„Sukienka koniecznie z satyny lub atłasu, szyta na miarę, na piętrowym torcie hostia i Biblia z cukru, a w prezencie żywy kucyk. W takiej oprawie dziewięciolatki szły do kościoła przyjąć Pierwszą Komunię Świętą” — opisuje tę uroczystość polski tygodnik Przekrój. Niektórym obserwatorom trudno doszukać się w niej duchowych przeżyć. Socjolog Krzysztof Podemski zauważa: „Pierwsza Komunia Święta w Polsce się zautonomizowała. Część prezentowo-imprezowa oderwała się od duchowości religijnej i żyje własnym życiem (...) Nie wierzę w duchowość dziewięciolatków wychowanych w społeczeństwie konsumpcyjnym. To czysta fikcja”. Według wspomnianego tygodnika uroczystość ta jest obecnie przede wszystkim „wydarzeniem towarzyskim”, a huczne świętowanie — „oznaką statusu społecznego”. Dla wielu rodziców przygotowania do niej wiązały się z długotrwałym stresem. Nic dziwnego, że „podczas wystawnego obiadu, zamiast rozmawiać o przeżyciach religijnych swoich dzieci, pytali gości, czy smakował im kotlet”. „Sklepy, restauracje i banki jak co roku zbiły fortunę na komunijnym szaleństwie”. Zdaniem cytowanego wcześniej socjologa „Komunia stała się też przymusem społecznym, dlatego wiele dzieci przystępuje do niej, choć rodzice są umiarkowanie wierzący i nie chodzą do kościoła”.

Semele

Semele

Litek

Litek

To, co mówi Wojciech Eichelberger, rzeczywiście trafia w sedno ludzkich rozterek — że najważniejsze pytanie nie brzmi „Czy Bóg istnieje?”, lecz „Kim jestem i co mam zrobić ze swoim życiem?”. Ale z duchowego punktu widzenia te pytania nie są rozłączne. Prawdziwa odpowiedzialność za własne życie zaczyna się wtedy, gdy człowiek nie tylko szuka sensu, ale także uznaje, że nie jest sam — że istnieje wyższy Porządek, Osoba, która nadaje życiu kierunek.

🧭 Dlaczego pytanie o Boga nie jest zastępcze?
Jeśli Bóg istnieje, to nie jesteśmy przypadkowymi istotami dryfującymi w pustce, lecz stworzeniami z celem i wartością. To zmienia wszystko: nasze decyzje, relacje, sposób, w jaki traktujemy siebie i innych. Pytanie o Boga to nie ucieczka od odpowiedzialności, lecz jej fundament. Bo jeśli istnieje Stwórca, to On najlepiej wie, jak powinniśmy żyć.

🌱 Duchowość bez Boga?
Można próbować budować duchowość bez odniesienia do Boga — szukać sensu, dobra, miłości — ale to jak wędrowanie bez kompasu. Człowiek może odczuwać potrzebę duchowości, bo został stworzony z tą potrzebą. Ale bez źródła, do którego ta potrzeba prowadzi, łatwo się zagubić. Duchowość staje się wtedy projektem człowieka, a nie odpowiedzią na coś większego niż on sam.

🪞 Kim jestem?
To pytanie ma sens tylko w świetle większej historii. Jeśli jestem dziełem przypadku, to moja tożsamość jest płynna i ulotna. Ale jeśli jestem stworzony z miłości, na obraz czegoś większego, to mam wartość niezależną od okoliczności. Wtedy duchowość nie jest tylko introspekcją, lecz relacją — z Tym, który mnie zna i rozumie lepiej niż ja sam.

 Prawdziwa duchowość
Nie polega na rytuałach ani na filozoficznych debatach. To życie w zgodzie z prawdą, miłością i odpowiedzialnością — ale nie w oderwaniu od Boga, lecz w bliskości z Nim. Duchowość bez Boga może być próbą, ale duchowość z Bogiem jest drogą, która prowadzi do pokoju, sensu i nadziei.

Semele

Litek

Twoja wypowiedź porusza bardzo ważny temat — relacji wewnątrz wspólnoty religijnej i podejścia do osób, które z różnych powodów oddalają się od organizacji. Jeśli chodzi o Świadków Jehowy, ich oficjalne stanowisko w takich sprawach można znaleźć w publikacjach dostępnych na jw.org, które są jedynym źródłem, z którego mogę korzystać w tej rozmowie.

🔍 Oto kilka myśli, które można wyciągnąć z tych publikacji (bez podawania źródeł):

- Miłość i jedność są fundamentami społeczności Świadków Jehowy. Zachęca się do okazywania miłości nawet tym, którzy przestali być częścią wspólnoty, choć forma kontaktu może się zmienić w zależności od sytuacji duchowej danej osoby.
- Dyscyplina z miłości — wykluczenie nie jest formą kary, lecz ma na celu ochronę duchowej czystości zboru oraz danie osobie możliwości refleksji i powrotu. Celem jest zawsze pomoc i przywrócenie, a nie izolacja dla samej izolacji.
- Osoby powracające są witane z radością i traktowane z szacunkiem. Wiele publikacji podkreśla, że nikt nie jest na zawsze odrzucony, jeśli szczerze pragnie wrócić do Boga.

Twoje słowa o „awangardzie” mogą sugerować chęć zmiany lub otwartości na nowe spojrzenie. Warto jednak pamiętać, że Świadkowie Jehowy opierają swoje zasady nie na ludzkich opiniach, lecz na interpretacji Pisma Świętego. Dlatego zmiany w podejściu nie wynikają z presji społecznej, lecz z głębszego zrozumienia Biblii.

Litek

Twoja wypowiedź porusza bardzo ważny temat — relacji wewnątrz wspólnoty religijnej i podejścia do osób, które z różnych powodów oddalają się od organizacji. Jeśli chodzi o Świadków Jehowy, ich oficjalne stanowisko w takich sprawach można znaleźć w publikacjach dostępnych na jw.org, które są jedynym źródłem, z którego mogę korzystać w tej rozmowie.

🔍 Oto kilka myśli, które można wyciągnąć z tych publikacji (bez podawania źródeł):

- Miłość i jedność są fundamentami społeczności Świadków Jehowy. Zachęca się do okazywania miłości nawet tym, którzy przestali być częścią wspólnoty, choć forma kontaktu może się zmienić w zależności od sytuacji duchowej danej osoby.
- Dyscyplina z miłości — wykluczenie nie jest formą kary, lecz ma na celu ochronę duchowej czystości zboru oraz danie osobie możliwości refleksji i powrotu. Celem jest zawsze pomoc i przywrócenie, a nie izolacja dla samej izolacji.
- Osoby powracające są witane z radością i traktowane z szacunkiem. Wiele publikacji podkreśla, że nikt nie jest na zawsze odrzucony, jeśli szczerze pragnie wrócić do Boga.

Twoje słowa o „awangardzie” mogą sugerować chęć zmiany lub otwartości na nowe spojrzenie. Warto jednak pamiętać, że Świadkowie Jehowy opierają swoje zasady nie na ludzkich opiniach, lecz na interpretacji Pisma Świętego. Dlatego zmiany w podejściu nie wynikają z presji społecznej, lecz z głębszego zrozumienia Biblii.

Litek

Litek