 |
ŚFiNiA
ŚFiNiA - Światopoglądowe, Filozoficzne, Naukowe i Artystyczne forum - bez cenzury, regulamin promuje racjonalną i rzeczową dyskusję i ułatwia ucinanie demagogii. Forum założone przez Wuja Zbója.
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Michał Dyszyński
Bloger na Kretowisku
Dołączył: 04 Gru 2005
Posty: 31301
Przeczytał: 102 tematy
Skąd: Warszawa
Płeć: Mężczyzna
|
 Wysłany: Pią 10:46, 18 Mar 2022 Temat postu: Dylemat rozwoju etycznego: dyscyplina, czy dobre uczucia? |
|
|
Tradycyjne traktowanie etyki i moralności opiera się głównie o zakazy i nakazy, a także dyscyplinę w ich stosowaniu. Moralnym w tym podejściu jest robienie tego co nakazane, zaś nie robienie tego, co zabronione. Kluczowym pojęciem przy owym - rygorystycznym z natury - podejściu jest PRAWO, którego należy przestrzegać.
Postawą alternatywną jest oparcie etyki o DOBRE UCZUCIA. Jak ktoś jest dobry z natury, to nie trzeba mu wskazywać prawa "nie krzywdź kogoś", lecz on sam, mocą swojej empatii, poczucia sensu i celowości życia krzywdził nie będzie. Taki ktoś sam z własnej woli będzie też czynił dobrze.
Która ścieżka etyki i moralności jest bardziej właściwa?
- To oczywiście zależy od CELU, którym jest WIZJA CZŁOWIECZEŃSTWA.
Mamy tu 2 konkurujące ze sobą cele:
- Cel POSŁUSZEŃSTWO będzie umniejszał szanse na samodzielne decydowanie człowieka w życiu. akcentując konieczność podporządkowania się rygorom, normom, kodeksom, ewentualnie instytucjom, które te normy i kodeksy interpretują. Przy tym celu ludzie będą traktowani jak niesforne dzieci, które "nigdy się nie nauczą".
- Cel WOLNOŚĆ I ROZWÓJ OSOBOWY będzie związany ze znacznie większą dozą WIARY W DOBRO I POPRAWNOŚĆ człowieka, będzie zdawał się na jego indywidualny osąd, uczucia.
|
|
| Powrót do góry |
|
 |
|
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Michał Dyszyński
Bloger na Kretowisku
Dołączył: 04 Gru 2005
Posty: 31301
Przeczytał: 102 tematy
Skąd: Warszawa
Płeć: Mężczyzna
|
| Wysłany: Pią 11:06, 18 Mar 2022 Temat postu: |
|
|
| Michał Dyszyński napisał: | 2 konkurujące ze sobą cele:
- Cel POSŁUSZEŃSTWO będzie umniejszał szanse na samodzielne decydowanie człowieka w życiu. akcentując konieczność podporządkowania się rygorom, normom, kodeksom, ewentualnie instytucjom, które te normy i kodeksy interpretują. Przy tym celu ludzie będą traktowani jak niesforne dzieci, które "nigdy się nie nauczą".
- Cel WOLNOŚĆ I ROZWÓJ OSOBOWY będzie związany ze znacznie większą dozą WIARY W DOBRO I POPRAWNOŚĆ człowieka, będzie zdawał się na jego indywidualny osąd, uczucia. |
Chyba warto by zauważyć, że przy domyślnym traktowaniu cele te są w jakimś stopniu SPRZECZNE. Im bardziej mówimy bowiem człowiekowi: nie patrz raczej na to co myślisz i czujesz indywidualnie, a staraj się być maksymalnie wierny podanym ci zasadom, to konsekwencją tego będzie systematyczne degradowanie w człowieku postaw w rodzaju:
- poszukujemy ukrytego dobra
- starajmy się przewidywać sytuacje, gdy intuicja nam podpowiada jakiś obraz dobra i zła w nich zawarty
- rozwijanie wrażliwości uczuć
- zastanawianie się, co jeszcze powinienem zrobić, aby było dobrze, niezależnie od tego, pod jakie normy podpada dana sytuacja.
Działanie w ramach etyki rygorystycznej w sposób naturalny ewoluuje do postaw, w których człowiek wykonuje określony zestaw czynności przewidziany prawem i nie wychodzi ponad nie. Bo gdyby wyszedł jakoś "samowolnie" ponad nie, to postąpiłby niemoralnie.
Działanie w ramach etyki dobrych uczuć będzie z kolei umniejszało prawa, nakazy, zakazy, będzie poszukiwało indywidualnej ścieżki wpływu na świat i ludzi.
Każda z tych ścieżek niesie pewne plusy, a także zagrożenia. Ścieżka rygorów dobrze jest dopasowana do świata proceduralnego, w którym ludzie działają stosując regulaminy. To ma istotne znaczenie w niektórych zawodach, przy wykonywaniu prac, o skutkach, jakich ludzie nie są w stanie przewidzieć. Drobiazgowe przestrzenie zasad jest nieraz sprawa życia i śmierci - np. jeśli ustalono kiedy można włączyć prąd do jakiejś instalacji, bo mogą być wykonywane jakieś prace elektryków, to samowolne włączenie tego prądu "bo się komuś tak wydawało" może stworzyć zagrożenie życia dla pracujących osób. Ścisłe procedury, stosowane przy produkcji leków, ale nawet na budowach, w fabrykach służą temu, aby nie stała się krzywda innym ludziom. Tutaj spontan byłby często niebezpieczny. Wreszcie są też ludzie, którzy nie mają w sobie naturalnie dobrych uczuć. Jeśli ktoś ma sadystyczne skłonności, to zdanie się na jego uczucia i decydowanie, będzie z dużym prawdopodobieństwem skutkowało powstaniem jakiegoś zła, bo ten człowiek ma naturalne do tego zła ciągoty.
To powoduje, że dla wielu rygorystyczna ścieżka etyki wydaje się jakoś ważniejsza, bezpieczniejsza. I chyba trzeba przyznać, że tam gdzie jest dużo ludzi o nieuporządkowanych emocjach, ludzi pragnących dominacji, owładniętych chęcią niszczenia, kapryśnego wpływu na innych, ścieżka "to ci wolno, a tego nie wolno" wydaje się być jedyną skuteczną. Z tą ścieżką jest jednak jeden zasadniczy problem:
Ścieżka rygorów moralnych, deprecjonująca uczucia i wolny wybór osoby jest jednocześnie ścieżką, która blokuje rozwój duchowy, etyczny, emocjonalny człowieka.
Ona blokuje ten rozwój bezpośrednio - umniejszając wszystko to, w czym człowiek miałby okazać swoją indywidualność, moce rozumienia, samodzielność działania.
|
|
| Powrót do góry |
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Galerie
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
