ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Czym właściwie jest wiara?
Chyba, próbując zdefiniować pojęcie wiary, większość zgodziłaby się ze stwierdzeniem, że jest to pewna POSTAWA OSOBY WZGLĘDEM FAKTÓW, OKOLICZNOŚCI, OCEN.
Ale jaka to jest właściwie postawa - czy to jest myśl, uczucie, stan separowania się od czegoś?...
Wiara jest postawą, która pojawia się jako efekt SKONFRONTOWANIA Z JAKĄŚ SUGESTIĄ.
Oto postawiona została przed osobą sugestia, że "X może mieć właściwość W", wobec której ta osoba ma zająć stanowisko - akceptujące, a może odrzucające sugestię.
Czy ta akceptacja/odrzucenie jest myślą?...
A może nie jest myślą, tylko czymś innym, np. czystą emocją, która niczego nie modeluje, do niczego się nie odnosi tylko proceduje jakiś stan odczuwania w sobie pewnego doznania?...

Ja sam uważam, że jednak wiara jest (bardziej) myślą. Co prawda w tej myśli są pewne elementy odczuć, nawet emocji (jak chyba w każdej właściwie myśli, bo uważam, że praktycznie każda myśl jest formą "intelektualnego odczuwania"), jednak jest to myśl w tym sensie, iż:
- nakierowana jest na jakiś zestaw wspomnień, przekonań
- próbuje tym temu nakierowaniu dorzucić dodatkowy kierunek dalszy - jakiś cel, właśnie wspomnianą sugestię
- jest w tym intencja utrwalenia w umyśle jakiejś formy stosunku do owej sugestii - akceptującego, odrzucającego.

Gdy wierzę w X, to jednocześnie uruchamiam zestaw "satelitarnych" myśli, powiazanych z tym, co moja pamięć zgromadziła na temat X.
Nie da się wierzyć, nie myśląc.

Piszę to trochę z intencją polemiki z pewnymi osobami o nastawieniu integrystycznym (w rozumieniu traktującym religię od strony bezwzględnego posłuszeństwa władczej roli jakichś religijnych autorytetów), którzy sugerują, iż wierzyć poprawnie należy w duchu posłuszeństwa autorytetom, z wyłączeniem własnych myśli.
Ja twierdzę, że blokując własne myśli blokujemy też samą wiarę!
Wierzymy czymś osobistym, myślącym w nas.
Nie wierzymy biernością!

Nie da się wierzyć w stanie katatonii, który jest idealnym opisem stanu "nie dodawania niczego od siebie". Leżący nieprzytomny człowiek nie wierzy, bo jest bierny. Do tego, aby zasadnie można mówić o sobie "wierzę w X", niezbędne jest zatem uruchomienie w sobie (co jakiś czas, może w przeszłości, ale też przywołując myśli później w reakcji na zdarzenia, czy tylko spontanicznie) jakiegoś myślenia, oglądu, osądu, stawiania sobie przed myślowy wzrok, wczuwania się, stawiania pytań, odpowiadania na te pytania. Postawa biernego zignorowania sprawy w stylu "kiedyś zadeklarowałem sobie tu wiarę, więc dalej nic nie robię od siebie, tylko co najwyżej powtórzę bezmyślnie jakąś frazę akceptującą przedmiot wiary" - taka postawa wg mnie po prostu nie jest wiarą. Wiara domaga się myślenia, zaś myślenie z natury jest osobiste, ma sens tylko wtedy, gdy jest szczere, czyli gdy pojawiające się w umyśle sugestie myślowe są rozpatrywane W DUCHU LOGIKI MYŚLI, a nie chaotycznie, nie wiadomo jak, odwrotnie niż to myśl sugeruje.
Wiara jest myślą, albo przynajmniej gotowością do uruchomienia w sobie jakiegoś zestawu reakcji myślowych. W tym ostatnim przypadku jednak też owo uruchomienie zestawu reakcji myślowych powinno być jakoś spójne, czyli też i przetrenowane wcześniej, bo improwizując na bieżąco, nie mając jakoś obznajomionych aspektów sprawy, wygeneruje się raczej chaos, niż cokolwiek spójnego, dającego się rozpoznać jako "ta wiara".

Katolikus

Michał Dyszyński

Katolikus

Michał Dyszyński

Katolikus

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Wiara jest myślą, czy jej brakiem?
Spróbuję rozważyć zagadnienie w narracji tej drugiej opcji. W niej wiara byłaby pewną mentalną postawą, stroniącą od myślenia. Co zatem by ją mogło stanowić?...
- Może jakiś bardziej intuicyjny rodzaj nastawienia się, coś podobnego do emocji typu lęk, ciekawość, bez konkretyzowania co i jak, tylko odczuwając jakiś rodzaj bliskości - obecności danego zagadnienia. Wiara w tym ujęciu byłaby czymś z pogranicza przeczucia, intuicji, emocji, ale wypranym z aspektu intelektualnego. Czy taka postawa jednak aby na pewno zasługuje na nazwanie jej "wiarą"?...
- Mi to niezbyt pasuje. :nie:

Moja osobista intuicja idei wiary domaga się jednak wyraźnego wkładu intelektualnej sfery umysłu (umysłu szeroko pojętego - także łącznie z odczuwaniem i intuicją). Z drugiej strony w tym intuicyjnym aspekcie jednak "coś jest". Wiara wiąże się z jakąś formą niedopełnienia intelektualnego - wierzymy, nie mając pełnej wiedzy, wierzymy pomimo takiej, czy innej wątpliwości w danej sprawie. A skoro jest ta wątpliwość, to najczęściej jest i luka w zdolności opisu sprawy. Całościowo patrząc na sprawę, ja bym zatem tak definiował wiarę, iż jest jest to postawa umysłu, która w swojej warstwie bliskiej konkretyzacji jest myślą, czyli zawiera aspekt intelektualny, jednak posiada też jakąś komponentę ponad intelekt wykraczającą - komponentę z czystej intuicji, nastawienia, jakieś formy czucia, dążności mentalnej. Dopiero razem te dwie sfery, uzupełniając się, tworzą postawę wiary.