ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Pojęcie prawdy jest wieloznaczne.
Patrząc na zjawiska świata, budujemy sobie modele - lepsze, albo gorsze.
W tych modelach możliwe staje się wyprowadzanie stwierdzeń - prawdziwych, fałszywych, czasem nieokreślonych pod kątem prawdziwości. Bez modelu, w minimalnej, ogólnej postaci, nie da się nic powiedzieć. Wszak język też jest formą modelu - co prawda mało precyzyjną, rozmytą, częściowo sprzeczną, ale jednak modelu.
Jest jeszcze jedna postać prawdy - nie dającej się ująć w logiczne więzy, bo nie mającej modelu, nie budującej (jeszcze) żadnych sformułowań. Tą prawdą jest swego rodzaju NASTAWIENIE WIARY I EMOCJI.
Świadomość funkcjonuje w oparciu o swój własny wewnętrzny "ekosystem". Człowiek w depresji, człowiek pozbawiony nadziei, że jego umysł cokolwiek sensownego jest w stanie mu zaoferować, będzie bierny, nie sformułuje prawdy żadnego rodzaju. Dlatego, aby w ogóle mogły zafunkcjonować w umyśle prawdy modelu i stwierdzeń, niezbędna jest prawda ogólna - zasługująca częściowo na miano nadziei, budująca ten pierwszy impuls: mogę coś rozumieć, chcę coś rozumieć, wierzę, że mogę umysłem obejmować świat i siebie. Tej prawdy nastawienia ogólnego, tej prawdy wiary w siebie, może też dającej się określić jako WOLI POZNANIA I ŻYCIA, trzeba każdemu na start.
Ale dlaczego dla tego aspektu używam w ogóle nazwy "prawda"?
- Dlatego, że pełni ostatecznie tę samą w rozumowaniu co prawdy modelu i sformułowań - pozwala umysłowi dotknąć, uporządkować doznania, które do niego docierają. Ta prawda wiary ogólnej, wiary w siebie, w swoje moce poznawcze, ale też i jakąś ogólniejszą sensowność (potrzebę) poznania, jest warunkiem wstępnym dla wyprowadzenia każdej innej prawdy - już bardziej konkretnej, powiązanej z koncepcją, czy doznaniem.Ta prawda, w moim przekonaniu, powinna zawierać w sobie także element pokory - gotowości do modyfikacji wcześniejszych ustaleń i nastawień mentalnych, jeśli pojawią się ku temu powody. Owa prawda jest swego rodzaju całością, łączącą w jedno: nadzieję, radość poznania, akceptację siebie, choć też i akceptację tego co poza nami, a więc i zgodę na to, że obrazy mentalne, jakie tworzymy, trzeba będzie zmieniać, doskonalić. To wszystko jest swego rodzaju jednością - nierozerwalną, chociaż dynamiczną. Akceptuję w tym siebie - swój umysł, bo akceptuję miejsce, w jakim mój umysł się znalazł, a że zmiany w tym systemie są normą, to akceptuję też owe zmiany, próbując jednak jakoś wyrwać swoje rozumienie z nadmiaru zmienności - z chaosu. To jest jedność i całość.
I to nastawienie zasługuje w moim przekonaniu na miano "prawdy", choć w ogólniejszym znaczeniu słowa.

Michał Dyszyński

Doszedłem do wniosku, że powinienem tu chyba jeszcze nieco dokładniej opisać te dwie pierwsze prawdy - bardziej podstawowe. Przeszedłem nad nimi szybko, a chyba ze (nie)zrozumieniem czym one są wiąże się wiele problemów filozoficznych.
Prawda sformułowań, to prawda najbardziej znana - ta logiczna. Ona przyjmuje wartość prawda bądź fałsz, opiera się na postulacie weryfikacji, na założeniu, że pewne układy słów - sformułowań dadzą się powiązać z odwzorowaniem - funkcją, zwracającą właśnie prawdę, albo fałsz.
Wyprowadzenie owych sformułowań jest zależne od modelu, który słowa umieszcza w PRZESTRZENI ZNACZEŃ. Bez modelu słowa są tylko symbolami, znaczkami, nie znaczą nic, nie opisują niczego, albo - w innej opcji - mogą opisywać rzeczy zupełnie różne.
Sam model buduje dwa rodzaje prawdziwości:
- spójność wewnętrzną - niesprzeczność logiczną
- zgodność z celem, z opisywanymi aspektami rzeczywistości.
Model powinien być spójny wewnętrznie, aby był logiczny. Ale to, że model jest logiczny, wcale nie gwarantuje nam, że opisuje on cokolwiek, co znamy ze świata, z doznań. Dopiero, gdy będziemy mieli jakąś formą zgodności (ideału się nie osiągnie, więc chyba powinniśmy mówić o przybliżonej postaci owej zgodności) modelu z rzeczywistością, to same sformułowania na temat różnych aspektów owej rzeczywistości mają szansę być prawdziwe.

lucek

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Prawda wiary ogólnej - czym jest?
Jeśliby rozpatrzeć umysł jako coś funkcjonującego w swoistym "polu sił", wpływów, przyciągań i odpychań do określonych ujęć, koncepcji, także emocji, to prawda wiary ogólnej byłaby ustanowieniem na szczycie jakiejś ogólnej sensowności poznania. Sensowność poznania zaś może funkcjonować jedynie wtedy, gdy uznajemy samego POZNAJĄCEGO - umysł.
Umysł musi mieć zdefiniowany cel, aby cokolwiek przedsięwziął. Nawet obserwowanie czegoś ma podtekst w postaci otoczki celowej, intencji.

lucek

Michał Dyszyński

Semele

Michał ale Ty wymyślasz tematy...:-) :-)