ŚFiNiA

Piotr Rokubungi

Synonimem samoświadomości jest [m. in.] wolna wola. To dzięki niej jesteśmy w stanie zdawać sobie sprawę z tego, co myślimy, jak uważamy, jakie są nasze przekonania i na podstawie czego i t. p. Chociaż nie jest tak, że tego wszystkiego jesteśmy zawsze świadomi w pełni- raczej tylko czasami i niewielkiej części tego wszystkiego, co ludźmi powoduje, kieruje nami, naszym zachowaniem i postępowaniem. Ale zawsze to już coś. Podstawowym efektem działania samoświadomości, jego celem jest możność modyfikacji ludzkich zachowań, postaw, opinii, przekonań, wiary. I na tym polega wyjątkowość ludzi, bowiem z wszelkich [przynajmniej tych znanych nam] stworzeń, istot tylko człowiek posiada taką cechę, takie możliwości.
To jest właśnie ten „dar od Boga”, jak uważają jego wyznawcy- przywilej, wyróżnienie, ale zarazem i odpowiedzialność, która w ten sposób powstaje, i „zobowiązanie” [nie tylko przed Bogiem] do używania tej możliwości, tego daru, by czynić siebie i świat lepszym.
Osobnym zagadnieniem jest, czym jest w sensie doświadczalnym samoświadomość, czyli wolna wola, czyli znajomość opcji i możliwość racjonalizowania ich wyboru. Czy- jak niektórzy uważają- jest to faktycznie cecha, atrybut „nadprzyrodzony”, z „innej” rzeczywistości, niż ta stricte materialna, czyli „cecha boska”, wyjątkowa, o pochodzeniu „nie stąd”; czy raczej- jak inni sądzą, w tym ja, choć bez szczególnego przekonania [jeszcze?]- samoświadomość jest dalszym etapem rozwoju, ewolucji świadomości w ogóle, a jej [ich] pochodzenie jest w zasadzie fizjologiczne- czyli, że tkanki wywarzają zjawiska mentalne..? Ten problem, zagadnienie będę jeszcze rozważać głównie w wątku „Czym jest psychika?”
Tak, czy owak, posiadanie samoświadomości rzeczywiście wyróżnia ludzkość, bo nie są znane inne organizmy, istoty posiadające taką cechę, będące wyposażonymi w taki „atrybut”...