ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Krzywdzenie ludzi, inicjowanie ataków, zabijanie jest moralnie złe. Z drugiej strony jest jakże powszechne. Tu się pojawia pytanie: dlaczego, pomimo tego, że społeczeństwo zwyczajowo potępia agresję, że jednak w wychowaniu się preferuje dobre postawy, wciąż ujawniają się, a nawet rozwijają złe postawy?... Dlaczego zło po prostu nie wyginie?...
Jaki mechanizm mentalny promuje ten rodzaj zła, jakim jest inicjowanie zachowań agresywnych, przestępczych, często zabójczych? Jaka w tym jest "logika"?

Ja widzę tu następujące motywy
1. Agresja najczęściej wynika z gniewu, a gniew jest silną emocją o działaniu znieczulającym, a często wręcz o euforycznym wydźwięku.
2. Skuteczna agresja daje poczucie sprawczości, które jest naturalnie nagradzane w układzie limbicznym, dając sygnał "Dobrze jest! Udało mi się to zrobić!".
3. Agresja jest związana z dominacją, zaś ta przynosi (co prawda najczęściej powierzchowne, krótkotrwałe) korzyści, bo daje możliwość władania innymi ludźmi. Także jest związana ze zdobywaniem władzy, zdobywaniem pozycji lidera, co też jest ściśle związane z zestawem instynktów stadnych, czyli ma genetyczne, biologiczne podstawy.
4. Postawa agresji jest bliska mentalnie uczuciu bycia aktywnym, ona pobudza organizm do działania, przełamując jego marazm. Dla niektórych osobowości agresywne zachowania mogą okazywać się techniką wyrywania się ze stagnacji.
5. W wielu sytuacjach agresja daje efekt w postaci zmuszenia otoczenia do uległości, a dalej osiągnięcia pewnych korzyści, które z kolei są odbierane jako przyjemność, co powoduje ustanowienie odruchu warunkowego, intuicyjnego powiązania tej przyjemności, jaka związana jest z osiągniętą konkretną korzyścią z aktem agresji.

Michał Dyszyński

Gdy bezwiednie odczuwa się agresję jako przyjemną, łatwo jest przeoczyć negatywne strony takiej postawy. A te są liczne:
- Niszczą dobrostan więzi z innymi ludźmi
- Degradują wrażliwość agresywnej osobowości, bo ta zaczyna swoje relacje sprowadzać odruchowo do form agresywnych, które z natury są "gruboskórne", ignorujące łagodniejsze uczucia.
- Prowadzą do zamkniętych cykli atak - odzew drugiej strony - kontrataka - zemsta - zemsta za zemstę itd... (często bez zatrzymania)
- W licznych przypadkach agresja ewoluuje do aktów przestępczych, a dalej pojawia się zagrożenie odpowiedzialnością karną
- Agresywni zwykle ciągną do innych - podobnych im, czyli też agresywnych. Od nich można oberwać...
- Gdy poprzednie akty agresji wobec najbliższego otoczenia "wymiotą" z relacji wzajemnych większość tego, co jest subtelne, życzliwe, pełne akceptacji i dobra, życie powoli stacza się w wieczne szarpanie się, walkę, poczucie zagrożenia z tytułu spodziewanego odwetu otoczenia za to, co się wcześniej temu otoczeniu czyniło.