ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Przez jakiś czas stałem na stanowisku, że coś takiego jak życzliwość w powiązaniu z uczuciami narodowymi nie istnieje. Ale jednak...
niedawno zmieniłem zdanie na: jest to bardzo trudne, ale jednak możliwe!

I nawet chyba w osiągnięciu takiego stanu, w którym nasza psychika połączyłaby jakoś te skrajności, przeciwieństwa tak bardzo (przynajmniej na start) skonfliktowane, jak
- uznanie innych ludzi, życzliwość, otwartość
vs
- promowanie tego co własne, nasze w węższym sensie, co indywidualizuje nas w kontekście otoczenia, co stwarza podział swój - obcy
... osiągnięcie owego stanu jest BARDZO WAŻNE!
Kto wie, czy w tym nie zawiera się kluczowy aspekt spełnienia mentalnego osobowości, czy też wręcz zbawienia duszy?!!!... :think:

Temat pociągnę dalej, bo on bardzo domaga się analiz (ale teraz nie mam czasu, a poza tym chcę swój opis jeszcze przemyśleć).

Michał Dyszyński

Dzisiaj w Tok FM była ciekawa audycja o tożsamości i uczuciach narodowych. Ciekawe jest, że poczucie narodowej jedności jest "wynalazkiem" (przynajmniej na dużą skalę) dość niedawnym. Państwa narodowe powstawały dopiero po rewolucji francuskiej, wcześniej państwa tworzyły się w bardzo dużym stopniu niezależnie od narodowości, wokół królów, czy innych form władzy. Z drugiej strony mamy jednak pojęcie Narodu Wybranego - jakże stare, bo z rodowodem biblijnym. Czyli bywały narody już dawniej. Jeśli chodzi o naród polski, to jak całość (czyli łącząc wszystkie warstwy społeczne) ukształtował się on na dobre dopiero chyba w XX wieku. Świadczy o tym fakt, że car stłumił powstanie styczniowe w dużym stopniu właśnie uwłaszczeniem chłopów - ci już nie chcieli się wiązać ze "szlachecką" ideą narodową, w której mieli oni przeznaczone im poprzednio miejsce, jako podporządkowani swoim panom. Szlachta zaś stanowiła około 10% społeczeństwa, czyli choć nawet ona jakoś poczuwała się do pewnej wspólnoty na wzór narodowy, to przecież była to tylko 1/10 ludności Rzeczypospolitej.
W każdym razie poczucie utożsamienia z jakimś tam narodem nie jest niczym pewnym, ani oczywistym. Genetycznie też nie sposób jest dopatrzyć się tutaj jakiejś obiektywizowalnej zależności. Więc wychodzi na to, że naród jest po prostu kwestią utożsamienia się - WYBOREM CZŁOWIEKA.
Faktem jest, że ten wybór ludzie czynią, że CHCĄ czuć jakąś formę identyfikacji z pewną grupą ludzi. I w tym słowie "chcą" chyba jest po prostu clou sprawy - poczucie przynależności narodowej zdaje się być formą, wywiedzionego najpewniej z przynależności stadnej - plemiennej postacią instynktu społecznego. Chcemy mieć grupę swoich, aby czuć się pewniej, aby zyskać swoistą określoność, aby mieć ku czemu kierować swoje cele społeczne.
Nie sposób jest realizować w praktyce jedności z całą ludzkością. Cała ludzkość to za duży cel. Ograniczamy więc nasze cele społeczne do mniejszych grup - najpierw rodziny, potem swojej miejscowości, czasem grupy etnicznej, dalej może narodu (narodowość polską deklaruje więcej niż jedna grupa etniczna).

Teraz ciekawym jest to, jakie postacie przyjmuje owa identyfikacja z narodem. Chyba tą najbardziej "gorącą" linią podziału jest właśnie życzliwość vs agresja względem osób spoza naszego narodu. Jeśli coś uznaje się powszechnie za złe w nacjonalizmie, to nie samo to, że ktoś kocha swój naród. Jakby ten naród bardzo kochał, ale był jednocześnie życzliwy, przyjazny ludziom spoza swojego narodu, to o żadnym problemie by nikt nie wspominał. Problem pojawia się dlatego, ze znaczna część nacjonalistów zwyczajnie DEKLARUJE WROGOŚĆ względem tego, co nie jest tą ich - narodową identyfikacją. I to z wrogością, czasem z jawnym nawoływaniem do agresji, rewanżyzmu, dzielenia ludzi jest ten podstawowy problem.

Na drugiej szali mamy jednak chyba też identyfikację z narodem na sposób nie generujący wrogości. Osobiście uważam, że to jest możliwe, bo spotkałem też ludzi, którzy wiele robią dla poznania np. historii terenów, z którymi są związani, także w kontekście narodowych zdarzeń i utożsamień, a przy tym ci ludzie nie nawołują do nienawiści, nie wciskają światu kitu, że wszelkie zło to u obcych, a wszelka wspaniałość to u naszych. Właściwie to nie tyle wierzę, co wiem, że taka postawa też jest możliwa. Ale chyba jest ona trudniejsza, wymagająca dojrzałości, rozsądku, dystansu do siebie. Z tym dystansem osoby o mentalności watażki, przedkładające ponad wszystko paradygmat rywalizacji będą miały gigantyczny problem.