ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Chciałem Szanownych Forumowiczów wyciągnąć na jeszcze jedną refleksję (może dyskusję...) na pewien temat, który narzucił mi się po lekturze postów tu zgromadzonych. Rzecz będzie o podległości, dominacji i szacunku.
Chciałbym zacząć z "grubej" rury - tzn. od szacunku do samego Boga.
Można zacząć inaczej, ale tak od razu wylądujemy w istocie problemu.
Gdzieś w Biblii napisane jest o Bogu "myśli moje nie są myślami waszymi", pisze sie też o "bojaźni Bożej", o gniewie Stwórcy itp. Jawi sie tu dość podstawowe pytanie:
czy właściwą postawą wobec Boga jest poczucie maksymalnego respektu?
Mam tu taką koncepcję:
konieczność respektu/strachu/posłuszeństwa Bogu (ale można rzecz potraktować ogólnie i nie tylko w odniesieniu do Boga, a np. ważnych zasad, czy ludzkich autorytetów) rośnie wraz z nieopanowaniem, nieodpowiedzialnością człowieka. Tzn. im ktoś głupszy, mniej odpowiedzialny tym wolne myślenie bardziej może mu zaszkodzić. I tym bardziej potrzebne jest wymuszenie posłuszeństwa, szacunku. Taki, najlepiej żeby po prostu wykonywał to co każą i nie mędrkował.
Jednak wraz z rozwojem duchowym i umysłowym człowieka poczucie respektu staje się coraz mniej potrzebne - ktoś odpowiedzialny nie dlatego nie zabija, nie kradnie, nie krzywdzi ludzi że mu grozi kara, ale dlatego, że nie widzi sensu takiego postępowania.
Idąc dalej tym tropem dojdziemy do sytuacji, gdy respekt przed Bogiem topnieje, albo przynajmniej przekształca się w inną postać - nie związaną z przymusem, strachem, koniecznością podporządkowania wbrew różnym "ciągotkom", a po prostu wynika z REALNEGO SPOJRZENIA NA SYTUACJę.
Podobna sytuacja występuje w układzie podwładny - dobry szef. Jeśli przełożony ma sensownych pracowników, którzy nie nadużywają jego dobroci, to mogą razem iść na piwo, klepać sie po plecach, robić sobie psikusy. Jednak z bandą prymitywów, to nie przejdzie, bo oni takiego szefa zlekceważą, będą starali sie wykorzystać. Później zaś ów szef ich zwolni (bo nie będzie miał innego wyjścia). Niestety, prymitywny człowiek w dużym stopniu w myśleniu posługuje się instynktem dominacji (w świecie zwierząt stadnych jest to badaj najważniejszy instynkt społeczny), w którym działania są ukierunkowane na poniżanie słabszych i podległość i okazywanie szczególnych oznak szacunku silniejszym. I o działaniach decyduje głównie nie wolny wybór, a położenie w hierarchii.
Z kolei jednak i w świecie ludzi na pewnym poziomie dominacja traci swoją moc i skuteczność organizowania życia. Czasami staje się niepotrzebna, wręcz szkodliwa. Bo dominacja rodzi problemy, które czynią wiele zadań nieskutecznymi - np. generuje ukrywanie pewnych wiadomości ze strachu (a mogą to być wiadomości bardzo ważne dla strategii działania), skupienie aktywności na osobie będącej wysoko w hierarchii (np. zaspokajanie jej prawdziwych, lub domniemanych zachcianek) kosztem skupienia na samym zadaniu.
Podobnie jest w relacji człowiek - Bóg. W wielu środowiskach religijnych widać wyraźne podobieństwo do traktowania Boga podobnie traktowania do ludzkich tyranów - tzn. Boga się głośno chwali i pielęgnuje zewnętrzne oznaki szacunku (bo niebezpiecznie byłoby inaczej), ale trudno jest w takich warunkach myśleć o prawdziwej miłosci, o uczuciach bardziej delikatnych. Jednocześnie taka postawa ma szczególny wpływ na samo myślenie - strach przed karą powoduje nie rozważanie problemów "niebezpiecznych" - bo już samo ich rozważania mogłoby być poczytane za rodzaj nieposłuszeństwa. W efekcie w takich relacjach musi królować poprawność, opierania się na rytuałach, procedurach, a nie wolnych zachowaniach. W takich warunkach poruszenie tematu uznanego za trudniejszy może objawić się efektem "głuchoty" u słuchaczy, czy też oporu przed samym zwróceniem uwagi na problem, jesli tylko pozory sprawy sugerują niebezpieczeństwo. Inaczej się przecież nie da, bo każde wolne zachowanie niesie ryzyko podpadnięcia.
Na drugim biegunie mamy inny model kontaktów - gdy dopuszcza sie dużo wolności, gdy w razie czego drobne wpadki się wybacza, bo i tak wszyscy wiemy, ze nikt naprawdę nie chce nikogo skrzywdzić, obrazić. W takim modelu powiedzieć można znacznie więcej - informacje docierające do wszystkich w takiej grupie są pełniejsze, a wysiłek jest w większym stopniu kierowany na zadanie, niż na pielęgnowanie własnego statusu i miejsca w hierarchii. Jest mniej agresji, a więcej pozytywnych uczuć. I znacznie więcej szczerości, a w konsekwencji PRAWDY.

wujzboj

Zgadzam sie.

Wypadnie przy tym jednak pamietac, ze relacja Posluszenstwa i Strachu (PiS, hehe) jest w praktyce dla wielu jedyną sensowną relacją, jaką są w stanie mieć z Bogiem. I to nie dlatego, że są moralnie lub uczuciowo niedorobieni, lecz dlatego, że w takich warunkach społecznych i kulturowych zostali wychowani. Patrząc na historię religii można chyba śmiało zaryzykować twierdzenie, że relacja PiS jest czymś wręcz podstawowym. Pewno dlatego, że ten nasz świat jest naszym samodzielnym światem i że dlatego jest on ułożony według naszych bezbożnych fantazji. A te prowadzą do tego, że wśród nas samych musimy żyć na zasadach PiS, aby w ogóle przeżyć. Aby móc te zasady przekroczyć, trzeba mieć przedtem dużo szczęścia w życiu...

Radosław

Moi przedmówcy się mylą, to tutaj na ziemi ludzie ciagle sie gryżą, niezgadzają, przeinaczają autorytety czyli siebie na wzajem, bo przecież winniśmy sie szanować czyli być sobie autorytetem, narzucają się. Z stad potrzeba absolutnego autorytetu niezależnego ani od ja, a ni od innych ani od fenomenów bezposrednio i dlatego wiara w Boga w posłuszeństwie ma sens, czyni bowiem wolnymi tu co zreszta widać po tym jak wyglada historia. Słusznie Żiżek powiedział jak Boga nie ma to wszystko jest zabronione. Bóg musi być przede wszystkim absolutnym autorytetem aby zrównoważyć inne autorytety. Ponieważ nie jest bezpośrednio zmysłowo dostępny w praktyce ludzkiego zycia czestokroć nie jest i dlatego z nsazej wolności wynika jego uznanie/

wujzboj

Po pierwsze, wiara w autorytet Boga nie ma nic wspolnego ze strachem.

Po drugie, z faktu, ze pan X wierzy w jakis autorytet, wcale nie wynika, ze jest to prawidlowy autorytet.

Po trzecie, czlowiek moze byc calkowicie wolny rzeczywiscie tylko dzieki Bogu. Ale nie dzieki temu, ze Bog ustalil autorytatywnie absolutne prawa, lecz dzieki temu, ze Bog jest wszechmocna miloscia. Bez wszechmocnej milosci Boga, wszelkie prawo czyims jest zniewoleniem.

Radosław

wujzboj

Radosław

wujzboj

Radosław

wujzboj

Radosław

Niestety nie rozumiem o co ci chodzi. z tymi wybacz i ciagłym masz sie dostosowac do mnie, dla mnie wte rozumowanie jest niewystarczajace tyle

Można utożsamić istnienie z istnieniem czyli powiedzieć jest ono Bogiem i twierdzić, że nic więcej o nim jako takim powiedzieć sie definitywnie nie da wobec istnienia różnych ontolgii i epistemologii. Przyjęcie takiej czy innej koncepcji jest po prostu korzystne instrumentalnie zależnie od okoliczności. Tak na przykład przekonanie o istnieniu matematyki w sposób platoński pomogło Godlowi dokonac jego odkryć, inni strukturaliści i pozytywiści nie mogli ich dokonać byli bowiem uprzedzeni do realizmu w kwestii liczb matematycznych. Tak to wygląda i to wystarcza. Reszta to wiedza o człowieku, dlaczego raz przyjmuje taką a nie inną optyke w kwestii istnienia. No i mnie dalej nie przekonałes, z tego, że prawo może zniewalać nie wynika, ze w tym wypadku niezniewala, dlczego miłość miał by być czyms oddzielnym od prawa? Dla mnie prawo które zniewala jest bezprawiem np: prawo PRL

Czekam na dowody, ze jest inaczej i na dowód rozstrzygalnosci sporu miedzy optymizmem a pesymizmem.

Michał Dyszyński

Radosław

Michał Dyszyński

wujzboj

Radosław