ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Czy postawa społeczna, polityczna która jest co prawda określana jako działanie "dla wywyższenia i godności narodu i kraju", ale które w efekcie spowoduje, że kraj z powodu buńczucznej, niepotrzebnie zaczepnej, agresywnej narracji zostanie opuszczony przez sojuszników, wydany na pożarcie wrogom, może być zasadnie uznany za "patriotyzm"?

Czy postawa społeczna, polityczna która jest co prawda określana jako działanie "dla wykazania wielkości narodu i kraju", ale która w efekcie spowoduje, że kraj zostanie wyklęty jako ojczyzna złych ludzi, morderców, gwałcicieli, bandytów może być zasadnie określona "patriotyzmem"?

Czy postawa społeczna, polityczna która z racji na to, że siebie jednostronnie wychwala, a nie przyjmuje do wiadomości niewygodnych faktów historycznych (typu: Rosjanie nie uznają, iż to ich żołnierze mordowali w Katyniu), czyli de facto ośmiesza w oczach jako tako racjonalnych ludzi, kogoś kto tak sprawy stawia, może być zasadnie uznana za "patriotyzm"?...
Myślę tu oczywiście nie tylko o Rosjanach, którzy nie chcą uznać mordu w Katyniu, ale o dowolnym narodzie - także o Polakach - który nie chce w ogóle słyszeć, z góry neguje wszystkie niewygodne dla siebie fakty historyczne.

Bo dla mnie wszystko te postawy, przez wielu traktowane jako "patriotyzm" są fałszywymi patriotyzmami. Dlatego dziwię się, że mają one tak wielu zwolenników, którzy często jako "patrioci" się określają.

Michał Dyszyński

Patrząc na to, jak ludzie rozumieją ideę patriotyzmu, to widzę właściwie dwie główne gałęzie:
- Patriotyzm jako narodowe wywyższanie się, chwalenie i wciskanie całemu światu kitu, że żadnych złych rzeczy naród chwalącego się nigdy nie robił (a jeśli nawet to bardzo marginalnie). Tak rozumiany "patriotyzm" jest najczęściej z zasady agresywny, napastliwy, bo on w pokonaniu kogoś, zgnębieniu doszukuje się chwały.
- Patriotyzm nie domagający się wywyższenia własnego, ani poniżania kogokolwiek, uznający też błędy własnego narodu. Tak rozumiany patriotyzm jest pokojowy, bo w napastliwości "nie czuje żadnego interesu", jako że to w dokonaniach naukowych, artystycznych, literackich, we wkładzie w dobro ludzkości widzi wywyższenia, a nie w poniżaniu kogokolwiek. Ale tu prosi się postawić pytanie: to gdzie w tym patriotyzmie byłby aspekt pozytywny, coś ponad obojętność względem swojego narodu?
Odpowiedź brzmiałaby tu: pozytywnie i nienapastliwie rozumiany patriotyzm związany jest z na początek z samym faktem częstszej styczności z członkami własnego narodu, a w konsekwencji ze świadczeniem dla nich dobra. Dalej ten patriotyzm oznaczał będzie zainteresowaniem historią właśnie tego narodu, z którym mamy do czynienia, z pozytywnym (a nie obojętnym) potraktowaniem tej wybranej części dziejów ludzkości. Wreszcie dokłada się tu ogólna życzliwość, która dotknie przede wszystkim członków naszego narodu (choć nie odmówimy jej innym narodom, jeśli życiowe losy nas z ich członkami zetkną).