ŚFiNiA

towarzyski.pelikan

Celem perfekcjonisty jest dążenie za wszelką cenę do bycia najlepszym, robienia czegoś możliwie najlepiej, idealnie. Czasem to będzie dotyczyło jakiegoś określonego obszaru życia, a innym razem perfekcjonista będzie chciał osiągnać najlepszość na możliwie wielu polach.

Abstrahując od tego, jak destruktywnie taki perfekcjonizm może wpływać na psychikę, samopoczucie, powodując chroniczne niezadowolenie z siebie i obawę przed popełniem błędu, zrobieniem czegoś „na pałę”, to chciałabym zwrócić uwagę na wadliwość podejścia perfekcjonistycznego tak czysto merytorycznie, a więc na niebezpieczeństwo przedobrzenia.

Otóż perfekcjonista świadomie lub nieświadomie zakłada, że on sam najlepiej wie lub wiedzieć może, co jest najlepsze, co tłumaczy, dlaczego jest w stanie do usranej śmierci dłubać przy czymś, co wydaje mu się nie dość idealne.

Np. jakiś perfekcjonista przygotowuje prezentację, ktorą ma publicznie wygłosić, stara się dopiąc wszystko na ostatni guzik i powstaje prezentacja, która jest zblizona do ideału (bo całkiem idealna w oczach perfekcjonisty nigdy nie będzie). Okazuje się jednak, że publiczność wcale nie jest zachwycona tą prezentacją. Przeciwnie, wiele osób zaczęło ziewać już 10 minut po rozpoczęciu prezentacji, inni wysłuchali z uwagą, ale bez większego entuzjazmu, większość osób niewiele z tej prezentacji wyniosła.

Co wtedy pomyśli perfekcjonista? Ano, że znowu zjebał. Zrobił coś nie tak. Za mało wysiłku włożył w zrobienie tej prezentacji, mógł się bardziej postarać, zrobić to lepiej, jeszcze bardziej dopiać na ostatni guzik.

Perfekcjonista nie dopuszcza do siebie myśli, że problem nie leży w tym, że on się za mało postarał, tylko właśnie, że za bardzo sie postarał. Tak wszystko szczelnie dopiął, że nie pozostawił żadnego miejsca na to co niespodziewane, nie dopuścił do głosu okoliczności zewnętrznych. W pewnym sensie chciał wykiwać rzeczywistość, olewając choćby potrzeby publiczności. Publiczność np. chętniej by wysłuchała prezentacji, gdyby prezentujacy nie był taki idealny, gdyby np. się przejęzyczył, zrobił jakiś błąd, bardziej improwizował, zaangażował w swoją prezentację publiczność.

Teoretycznie i to mógłby zaplanować, przewidziec i ująć już w swojej idealnej prezentacji, ale przecież nigdy nie może być 100% pewnym, że jego idealna prezentacja rzeczywiście nada się w każdym kontekście. Każde audytorium będzie inne, będzie miało inne potrzeby i w związku z tym i inna prezentacja będzie bardziej na miejscu.

Jaki z tego morał? Że jeśli ktoś naprawdę chce być perfekcyjny w jakiejkolwiek dziedzinie, to nie powiniem dążyc za wszelką cene do perfekcji (bycia najlepszym we własnych oczach). Dzięki temu zachowa elastyczność, będzie kluczem, który pasuje jak ulał do każdych drzwi. Będzie idealny, bo idealnie zaadaptowany do rzeczywistości, a nie tylko do własnego wyobrażenia ideału.

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan