ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Od dziesiątków lat wyznaję pewien ideał metodologicznego podejścia do argumentacji, myślenia. Wydaje mi się, że spora część (mniej lub bardziej świadomie) ten ideał ze mną dzieli, ale też jest porównywalna część ludzi, która stoi po stronie metodologii wyraźnie odmiennej. Chodzi o proste pytanie: co w ogóle można uznać za wartościowy argument w dyskusji?
Ale chodzi tu też o konkretny aspekt tej sprawy - o opowiedzenie się po stronie:
- ZADEKLAROWANIA NAZWY dla argumentacji, tezy
- ZAPROPONOWANIA SYSTEMU ODNIESIEŃ - "TEORII" odzwierciedlającej nasze stanowisko.

Pomysł na stworzenie tego wątku przyszedł mi do głowy podczas dyskusji nad ideą wolności. I to będzie chyba też dobry ilustracyjny przykład zagadnienia, o którym jest ów wątek. W dyskusjach na temat wolności najczęściej obijamy się o dwa rodzaje podejść:
- dyskutanci o profilu STWIERDZAJĄCYM będą po prostu generowali określenia, które dalej są dla odbiorców "po prostu do uznania/przyjęcia". Stwierdzający dyskutanci na owych stwierdzeniach się skupiają, unikając wchodzenia w dalsze analizy. W ich przekonaniu to jest wystarczające, że się daną tezę ogłosi, zaś pytania o analizę dalszych odniesień sprawy są uznawane za mało istotne.
- dyskutanci, dla których samo nazwanie argumentu, czy idei jest CO NAJWYŻEJ WSTĘPEM do dalszych analiz, w których dopiero ujawnia się istota sprawy, czyli właśnie powiązania z innymi ideami, faktami, okolicznościami. Tu "tym prawdziwym argumentem" jest jedynie jakiś system odniesień, rozumowania, jakaś "teoria" (cudzysłów zastosowałem, aby zasygnalizować, że nie chodzi od razu o jakiś kompletny twór teoretyczny, lecz bardziej o sam ów fakt, że argumentacja musi tworzyć jakąś postać mentalnej struktury).

Na koniec dorzucę tutaj też opis, jaki przedstawiłem w wątku wspominanym na wstępie:

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Ten wątek w jakimś stopniu wyjaśnia też chyba wiele nieporozumień pojawiających się w dyskusjach, w których uczestniczyłem. Ja już na tyle mocno wierzę, że poprawnym argumentowaniem jest zrezygnowanie z metodologii dyskusji w stylu "narzucam innym swój sposób nazywania spraw", na rzecz "w zasadzie nieważne jak ten problem nazwiemy, bo ważne jest to, czym on jest swoich odniesieniach, strukturze, zależnościach i to o tych aspektach strukturalnych jest sens dyskutować".
Gdy pojawia się samo nazwanie czegoś, to ja od razu stawiam sobie pytanie: ale "tam głębiej", to co sobie na ów temat myślisz, jak to ci się "czepia" w rozumowaniu "pobliskich" idei, mechanizmów przejścia, wniosków praktycznych i jakie narracje wokół zagadnienia są wg ciebie prawidłowe, a jakie odrzucasz?...

Michał Dyszyński

Praktycznie podchodząc do istoty tego wątku można by posłużyć maksymą: to, że ktoś jakoś coś nazwał, nie jest argumentem na nic - wszak nazwy (szczególnie te ocenne, emocjonalne) ludzie mogą rzeczom i postawom nadawać kapryśnie, niezgodnie ze stanem faktycznym. Sama nazwa do nic, dopiero podanie odniesień tego, w jakiś sposób jest określone, sprawdzalne - dopiero to jest prawdziwy argument.