ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Ludzie ze środowisk religii władzy podkreślają konieczność posłuszeństwa i paradygmat wiary. Ja właściwie też aspekt wiary uważam za kluczowy, a posłuszeństwo W PEWNYM ZNACZENIU uważam za podstawę. A jednak z fundamentalistami, radykałami, integrystami różnię się niemal jak ogień i woda - jesteśmy na przeciwstawnych biegunach. A zarówno oni, jak i ja o "wierze" będziemy mówili. Bo chodzi nam o zupełnie inny rodzaj wiary!

Gdy przedstawiciel religii władzy agituje za "mocną wiarą", za "posłuszeństwem", za "pokornym poddaniem się woli Boga", to - sądząc z pozostałych wypowiedzi, z tego, jak sprawy traktuje, w istocie chodzi mu o postawę, w ramach której:
- sam wierny wymusza na sobie stan bierności poznawczej, unika rozwoju osobistego
- bezkrytycznie przyjmuje jakieś stwierdzenia religijnych autorytetów (tu słowo "przyjmuje" jest dość szczególnie użyte, bo "przyjmowanie" nie oznacza, że umysłowość człowieka tworzy jakieś własne, wewnętrzne odpowiedzi na to, co "przyjmuje", ale oznacza właśnie brak tych osobistych odpowiedzi, przy jednoczesnym powtarzaniu samych tylko deklaracji o byciu posłusznym i bardzo powierzchownie potraktowanym powtarzaniu tez za autorytetami. Tu rozumienie idei słowa "przyjmować" u mnie i u ortodoksów jest wręcz przeciwne)
- mentalnie "krząta się" wokół zewnętrznych objawów wszystkiego tego, co kojarzy się z dominacją, mocą wpływu, czcią, władzą, strachem przed potężną osobowością, wyrażaniem swojej podległości.

To jak fundamentaliści ze strony religii władzy traktują wiarę i posłuszeństwa, w stosunku do mojego potraktowania jest zatem przeciwne w tym znaczeniu, że to, co fundamentalista będzie uważał za "okazanie wiary", w moim odczuciu jest właśnie okazaniem niewiary, to co fundamentalista traktuje jako "okazanie posłuszeństwa", ja odbieram jako okazanie nieposłuszeństwa. Podobnie będzie z ideą zaufania, miłości Boga.
Fundamentaliści religijną wiarę lokują mentalnie w postawie grawitującej do okazywanie przemocy i inwazyjnej władzy. Ja tę moją wiarę religijną z kolei lokuję w odrzuceniu tego, co przemocowe, co polega na okazywaniu przemocy, krzywdzeniu, twardym narzucaniu woli, a jednocześnie "umieszczam ową wiarę tam", gdzie jest delikatność, akceptacja, poszanowanie wzajemne, miłość, zgodność z tym co jest (prawda), a nie z tym, co się twardo i inwazyjnie głosi, bo się zdobyło moc zadawania cierpienia.

Moja "wiara" jest zatem "w innym obszarze" mentalności i przestrzeni idei w stosunku do tego, co głoszą integryści, radykałowie, fundamentaliści.

Michał Dyszyński

"Wiara" fundamentalistów, integrystów nie polega na tworzeniu i doskonaleniu powiązań w umyśle do tego, co dana osoba "wierzy", a na generowaniu różnych zachowań stadnych powiązanych z nazwami, symbolami, rytualnymi zachowaniami, które są zalecane w ich środowisku.
Gdy integrysta "wierzy Bogu", albo "wierzy w Boga", to realnie znaczy, że:
- popiera swoje autorytety
- powtarza frazy w swojej grupie religijnej podane za "do wierzenia" (stosunek własnego umysłu integrysty do fraz jest skrajnie powierzchowny)
- separuje swój umysł od wszelkich zagrożeń dla społecznego religijnego status quo, w tym unika refleksje nad potencjalnymi nieścisłościami swojego podejścia do życia i wiary
- głośno deklaruje swoje "posłuszeństwo", "wiarę"
- piętnuje tych, którzy nie czynią tak jak on i jemu podobni.
"Wiara" fundamentalistów sprowadza się do obchodzenia pewnych form stadnych, rytualnych, związanych z procedowaniem kwestii społecznych - sporów, gniewów, nienawiści dla tych, co są inni niż oni. Pierwiastek duchowy jest tu zredukowany do gry pozorów i prostych emocjonalnych reaktywności, powiązanych z co najwyżej stosowaniem (powierzchownie) samych określeń do duchowości się odnoszących.