ŚFiNiA

aszug · Dołączył: 07 Kwi 2008 Posty: 37 Przeczytał: 0 tematów

Jestem też przekonany, że czytałeś "Obłok niewiedzy" nieuważnie, skoro twierdzisz, że jest on o tym, jak metodami naturalnymi osiągać "zjednoczenie z Bogiem" lub doświadczać Go. Ten tekst zupełnie nie jest o tym.

"I znów my, współcześni, przenosząc się w czternasty wiek, musimy pamiętać, że dla angielskiego autora sam stan psychiczny jako taki miał co najmniej drugorzędną wagę. Sama w sobie milcząca pustka (czy nawet ekstaza) i pozostawanie w egzystencjalnej nagości na najwyższym szczycie ducha - wszystko to miało niewielką wartość, o ile cała ta operacja nie została rozpoczęta, zakończona i przeniknięta przez ten transcendentny element, którym jest łaska Boża. To prawda, że technika może wywołać podobny psychiczny stan milczącej ponadpojęciowości, prowadząc człowieka pionowo w dół do centrum, czyli rdzenia, jego bytu; ale najważniejszą dla autora rzeczą (jak dla każdego chrześcijanina) jest nie sam stan psychiczny, ale motyw, który go wywołał, i przedmiot, ku któremu on dąży. Jeśli motyw, czyli siła sprawcza, kryjący się za tym zjawiskiem, to nadprzyrodzona miłość Boża (owo ślepe poruszenie, o którym zen nawet nie wspomina), wówczas proces ten ma wielką wagę. Jeśli nadprzyrodzona wiara i miłość (dary Boże, które działają również i w umyśle wypełnionym pojęciami i dyskursywnym rozumowaniem <właśnie dlatego, że nie są zależne od technik - wyj. moje>) osiągną takie natężenie, że porzucą wyobrażenia i pojęcia w swym nagim poszukiwaniu Boga, wówczas ten stan psychiczny jest symptomem czegoś ogromnie cennego: jest symptomem głębokiej miłości. W przeciwnym razie (niezależnie od tego, jak wielka byłaby jego wartość kulturowa) jest to tylko jeszcze jedna technika, nie bardziej zdolna doprowadzić umysł do Boga takiego, jaki On jest sam w sobie, niż jakakolwiek inna czynność "przyrodzonych władz". A mądrość, o której autor mówi, to nic innego jak owoc miłości nadprzyrodzonej będącej odpowiedzią na wolne wezwanie Boże.

Zatem to, co całkowicie transcendentne i dobrowolne, to nie żaden stan psychiczny jako taki, ale wiara, miłość i mądrość, które mogą do niego doprowadzać i które (jak zawsze uczyła tradycja chrześcijańska) są nieosiągalne ludzkim wysiłkiem. To, że ślepe poruszenie miłości nie jest czymś, co wzbudza w duszy ludzki wysiłek, lecz odpowiedzią na dobrowolną interwencję Boga, uświadamiają nam z naciskiem już pierwsze strony Obłoku niewiedzy, gdzie autor, w słowach, które przywołują na myśl "Miłujemy Boga, ponieważ Bóg sam pierwszy nas umiłował"" św. Jana, przypomina nam, że cała inicjatywa w życiu kontemplacyjnym (będącym jedynie etapem życia chrześcijańskiego) pochodzi od Boga. Wezwała cię "wiekuista miłość" Jego Bóstwa, przypomina swemu uczniowi; to On "w swojej wielkiej łaskawości rozpalił w tobie pragnienie Jego samego"; tęsknotę, "która spocznie na dnie twojej woli, złożona tam przez Boga za twoim przyzwoleniem". W powołaniu do życia chrześcijańskiego na każdym etapie jego rozwoju (jakkolwiek byłby skromny) istnieje dobrowolne wezwanie przez Boga transcendującego wszelkie techniki i wszelkie ludzkie wysiłki (...)".

"Mistycyzm Obłoku niewiedzy", W. Johnston SJ

aszug · Dołączył: 07 Kwi 2008 Posty: 37 Przeczytał: 0 tematów

Jeszcze dopowiadając:

"Z tego, co zostało powiedziane widać jasno, że głównym elementem w dochodzeniu do Boga przez negację jest w życiu mistycznym miłość: medytacja dyskursywna zostaje porzucona, by miłość mogła się rozwinąć. Jednak miłość owa nie jest czymś, co każdy może pobudzić w swoim sercu, jeśli zechce. To dzieło łaski. Wyjaśniają to następujące słowa:
"Wznieś zatem swą miłość ku owemu obłokowi albo raczej pozwól Bogu pociągnąć twą miłość ku Niemu. I walcz, mocą Jego łaski, by zapomnieć wszystko inne." (Obłok, 9)

Innymi słowy, to Bóg wykonuje główne zadanie; jedynym zadaniem człowieka jest zapomnieć - a nawet i tego nie da się zrobić bez pomocy łaski. Tak odległa jest kontemplacja od samej techniki.

"(...) to Bóg wszechmogący łaską swoją pobudza cię do czynu. On pozostaje głównym Działającym, chociaż ci służy [używając lub nie używając pośredników lub narzędzi]. Jeśli o ciebie chodzi, to możesz jedynie zgodzić się i pozostać biernym" (List o kierownictwie wewnętrznym w: Obłok niewiedzy, ten sam autor). Zadaniem kontemplatyka jest po prostu nastawić się, być coraz bardziej biernym i pozwolić Bogu działać wewnątrz jego woli, bo "owa pobożna i płomienna miłość (...) nie rodzi się sama z siebie, ale pobudzona ręką Wszechmocnego Boga (...)" (Obłok, 26).
Autor podkreśla to, że kontemplatycy są przeciwieństwem tych, którzy "pobudzani przez swą wielką wiedzę i swą wybitną inteligencję naturalną, chcą być zawsze głównymi motorami swoich czynów (Bóg, według nich, ma pozostawać bierny albo tylko przyzwalać), a przecież jedynie odwrotna postawa jest słuszna, gdy chodzi o kontemplację" (List o kierownictwie wewnętrznym). W życiu czynnym, to prawda, człowiek ma wiele do zrobienia własnymi naturalnymi zdolnościami, lecz w tej pracy wszystko czyni Bóg:
"W życiu czynnym wiedza człowieka i jego władze naturalne muszą być w pełni aktywne za zgodą i z pomocą łaski Boga. (...) Ale w życiu kontemplacyjnym najwyższa mądrość, jaką może posiąść człowiek, nie może się wznieść zbyt wysoko: Bóg musi być głównym działającym; człowiek może się tylko zgadzać i być powolny temu działaniu (List o kierownictwie wewnętrznym).

Tak to jest, że gdy dusza coraz bardziej zbliża się do Boga, Jezus staje się "głównym działającym", podczas gdy ludzka aktywność przechodzi w milczącą bierność i oczekiwanie. Lecz należy zauważyć, że tylko wtedy, gdy Jezus pozytywnie działa w duszy, można praktykować negatywną technikę zapominania. "

"Mistycyzm Obłoku niewiedzy", Johnston.

Czytałeś jednak bardzo nieuważnie.

Banjankri

Michał Dyszyński