ŚFiNiA

konrado5

Dlaczego powinno się być moralnym? Dlaczego powinno się być dobrym dla innych ludzi? Kiedyś wuj zboj powiedział mi, że powinno się być dobrym dla innych, bo inni tak samo czują jak ja. Wciąż pozostaje pytanie, dlaczego mnie powinno obchodzić to, co czują inni, skoro ja tego nie odczuwam. Czy da się jakoś racjonalnie wykazać, czy powinno się być dobrym dla innych czy nie?

Xenotym · Dołączył: 23 Mar 2006 Posty: 87 Przeczytał: 0 tematów Skąd: Silesia

Bo człowiek zyjąc w harmonii z otoczeniem odczuwa szczęście.

konrado5

Xenotym · Dołączył: 23 Mar 2006 Posty: 87 Przeczytał: 0 tematów Skąd: Silesia

konrado5

Xenotym · Dołączył: 23 Mar 2006 Posty: 87 Przeczytał: 0 tematów Skąd: Silesia

rozpoznaję to po ich minach

wujzboj

Konrado, postepuj wedlug takich zasad, o ktorych uwazasz, ze powinny byc ogolne obowiazujace. Moze to nie bierze pod uwage empatii, ale bierze niewatpliwie pod uwage wlasnie prywatny interes jednostki pozbawionej empatii.

Tadeusz · Dołączył: 04 Maj 2006 Posty: 219 Przeczytał: 0 tematów

A czy gdyby nie było żadnego powodu do życia moralnego, to czy ktokolwiek z Was (a szczególnie to pytanie kieruję do autora tego wątku) porzuciłby moralność?

Czy moralność musi być uzasadniona?

Genkaku

Dla mnie, jako osoby niewierzącej, nie ma zewnętrznego powodu ku temu, aby żyć moralnie.
Trwoga wyłaniająca się z absurdalności ludzkiego żywota skłania do refleksji. Skłania do zwrócenia się ku temu, co jest. A jest współczucie, empatia, prawo, logiczne rozumowanie, chęć działania, a nawet i miłość do ludzi oraz innych żyjących istot.

konrado5

konrado5

Anika

Genkaku

Anika

konrado5

Genkaku

Tak, owszem, trwoga skłania do refleksji i zwraca w stronę tego co jest.
Tak, zaiste, tego, co jest, jest bardzo dużo, dlatego właśnie umysł we wszalkie sposoby ocenia to, co jest, co widzi, co jest mu dostępne. W ten sposób dopasowuje niektóre postawy do swojej tożsamości moralnej, wszystkie przeanalizowane pod róznymi kątami (emocjonalnym, rozumowym, społecznym, nierzadko biorąc poprawkę na prawo karne).
Wynikiem tych wszystkich procesów jest indywidualna moralność. Oceniłem więc wiele postaw, zachowań, itd., jako dobre, ponieważ kierując się współczuciem i innymi różnymi emocjami, chcę tak postępować, uważam, że takie działania są korzystne dla mnie i innych, nie sprawiają nikomu cierpienia/ograniczają cierpienie.

Piękno bezsensu chyba najbardziej przejawia się w tym, iż dzięki temu, człowiek uzyskuje niemal absolutną wolność, a mimo to odpowiedzialność za swoje czyny.

Dlaczego chcę trwać ? Przyczyn jest napewno dużo. Lęk, strach, możliwość czerpania przyjemności. Ale co z tego, iż to nie ma Sensu ? Nikt nie mówił, że będzie.
Chociaż... nad sensem [życia] możnaby się rozpisywać i rozpisywać. To nie wątek ku temu.

konrado5

Genkaku

"Moralny kac" jest pewnym poczuciuem winy, coś w rodzaju "zrobiłem źle", itp.

wujzboj

Genkaku

"Powód zewnętrzny" rozumiałem tutaj jako ponadmaterialny, nadzmysłowy, nadprzyrodzony, "święty", itd.

wujzboj

OK, ale co to znaczy w takim razie "materialny powod do moralnosci"?

Tadeusz · Dołączył: 04 Maj 2006 Posty: 219 Przeczytał: 0 tematów

Tym razem odpowiem nieco dłużej, gdyż sam temat jest bardzo złożony.

Pytanie brzmiało dlaczego powinniśmy być moralni.
Można to rozumieć na dwa sposoby:

1 - Dlaczego ludzie kierują się w swoim życiu normami moralnymi? Tu odpowiedzi może być wiele. Np socjobiolodzy twierdzą, że moralność była mechanizmem przystosowawczym. Inni twierdzą, że normy moralne narzuca nam kultura i jest w tym sporo racji.

2 - Można także zapytać, tak jak konradado: czy można moralność, a więc pewne normy (niekoniecznie dobro i zło) racjonalnie uzasadnić.

Zapytałem, czy moralność musi być uzasadniona, lecz wątek ten nie został podjęty. Chodziło mi o to, czy musimy mieć super pewne uzasadnienie naszych przekonań moralnych. Gdyby się okazało, że nie ma ządnych takich powodów, to czy ktokolwiek z Was porzuciłby moralność? Słusznie zauważył konrado, że nie jest udowodniony brak powodu do życia moralnego. Powód jakiś (lepszy lub gorszy) zawsze się znajdzie - nie żyjemy przecież w próżni.

Bardziej interesijące jest dla mnie pytanie o to, czy można racjonalnie uzasadnić jakieś normy moralne. Uważam, że można.

Warto jednak zastanowić się, czym by miałobyć to "racjonalne uzasadnienie". Jeżeli będziemy racjonalizm pojmowali w kulawy, pozytywistyczny sposób, to dojdziemy do Humowskiej tezy, że nie można "powinien" wywieść z "jest", czyli, że sądy wartościujące są nieracjonalne.

Nie jest to jednak prawda. Jest taki tekst Johna Searle'a "Jak wywieść 'powinien' z 'jest' " (pismo Etyka, nr 16, rok 1978), w którym autor pokazuje, że rzecz się ma odwrotnie.

Rozważany jest tam przykładowy szereg twierdzeń:
1. Jones wypowiedział słowa: "Niniejszym obiecuję ci, Smith, zapłacić 5 dolarów". (jest to zdanie opisowe)
2. Jones obiecał zapłacić 5 dolarów Smithowi.
3. Jones wziął na siebie (podjął) zobowiązanie zapłacenia 5 dolarów Snithowi.
4. Jones jest zobowiązany zapłacić 5 dolarów Smithowi.
5. Jones powinien zapłacić 5 dolarów Smithowi.

Co powiecie na to?

Wuj Zbój przywołał w jednym z pierwszych postów jedno ze sformułowań imperatywu kategorycznego Kanta.
Kant starał się podać racjonalne uzasadnienie moralności. Polegało ono mniejwięcej na tym, aby nie być w sprzeczności z własnym rozumem.

Czym jest ta sprzeczność z własnym rozumem? WYstarczy popatrzeć na przykład z Jonsem i Smithem. Skoro Jones wypowiedział słowa: "Niniejszym obiecuję ci, Smith, zapłacić 5 dolarów", to przyjął na siebie pewne zobowiązanie. Jeżeli nie zapłaci tych 5 dolarów, to popadnie w sprzeczność.

Może ktoś oczywiście zapytać: "a co mi broni popadać w sprzeczność? dlaczego mam spełniać obietnice?"

Myślę, że można na to odpowiedzieć tak: nic Ci nie broni popadać w sprzeczność oprócz twojego rozumu. możesz kłamać i oszukiwać, lecz wtedy nie będziesz postępował jak istota racjonalna. Musisz się więc liczyć z tym, że będziesz traktowany jako taka istota - to pociąga za sobą różne konsekwencje.

pipokze · Dołączył: 09 Sty 2006 Posty: 391 Przeczytał: 0 tematów

Genkaku

Tadeusz · Dołączył: 04 Maj 2006 Posty: 219 Przeczytał: 0 tematów

To wszystko zależy od tego jak pojmujemy "rozum".
Jest to pojęcie filozoficzne, a nie psychologiczne.
Psychopata bardzo dobrze posługuje się umysłem (jest inteligentny itp), ale nie rozumem.

Mi bliska jest taka interpretacja rozumu, która wskazuje na jego komunikacyjny, językowy charakter (a więc Apel, Habermas, Searl).

Oczywiście pisząc, że Jones nie oddając 5 dolarów popadnie w sprzeczność z własnym rozumem, dokonałem pewnego uproszczenia.

Sprzeczność miała by miejsce wtedy, gdyby Jones powiedział "Dam Ci 5 dolarów", a tak naprawdę nie miał ochoty nigdy tych 5 dolarów oddać. Mówiąc "Dam 5 dolarów" wziął na siebie pewne zobowiązanie, które powinien spełnić.

Jest możliwy przypadek, taki, że Jones nie oodał 5 dolarów, bo powiedzmy wpadł pod tramwaj. Wtedy rzeczywiście nie popadł w sprzeczność.
Sprzeczność byłaby wtedy, gdyby Jones twierdził "Wcale nie muszę oddawać Ci 5 dolarów, to, że Ci obiecałeml, nic nie znaczy"

"Super pewne uzasadnienie" powinienem właśnie wziaść w cudzysłów. Chodziło mi o to, że wydaje mi się, iż niektórzy poszukuję właśnie takich fundamentalnych racji dla swojego moralnego działania. Taką racją może być Bóg. I gdy potem dochodzą do wniosku, że takiej racji nie ma (Kołakowskiego pytanie: A jeśli Boga nie ma), to twierdzą, że wszelka moralność jest nic nie warta.