ŚFiNiA

Semele

Co proponują nowi nacjonaliści? Protekcjonizm i etatyzm, odbudowę tradycyjnych przemysłów, odgradzanie się od świata zewnętrznego, zahamowanie importu i imigracji. W wersji europejskiej propozycje te obejmują także rozbudowę systemu świadczeń socjalnych finansowanych przez rządy.
Propozycje te mają zrealizować przeżywające renesans państwa narodowe w ponownie podzielonym świecie, w którym interesy narodowe realizowane są jedne wbrew „drugim" i kosztem „drugich". Jest to całkowity odwrót od takich dominujących do niedawna w świecie projektów jak regionalna integracja gospodarcza i częściowo polityczna (UE czy NAFTA), wspólne obszary walutowe (strefa euro), porozumienia o wolnym handlu.
[link widoczny dla zalogowanych]

O książce:Przyjęliśmy określenie „nowy nacjonalizm”, ponieważ mamy do czynienia ze swoistym Odrodzeniem, w nowych warunkach, agresywnych postaw, poglądów i polityki, która, wydawałoby się, wygasła już raz na zawsze po strasznych doświadczeniach dwóch wojen światowych. […] Jedną z najważniejszych sił napędzających bezmiar ówczesnych cierpień były nacjonalizmy, często obłąkane i fanatyczne, które legły u podłoża konfliktów i dostarczały im paliwa. Wydawało się, że to paliwo się zużyło, a tymczasem pojawia się znowu w wielu miejscach świata.

Czy globalizacja i integracja międzyludzkich przestrzeni ulegnie zahamowaniu lub cofnięciu? Czy nacjonalizm stanie się ponownie zarzewiem pożaru? Jak można go pokonać? W naszej rozmowie z jednej strony próbowaliśmy zmierzyć się z problemem uwarunkowań nowego nacjonalizmu i sporządzić swoistą mapę frustracji, które wyzwalają agresję. Z drugiej strony nie unikaliśmy rozważań o palecie możliwych następstw owego nacjonalizmu, o scenariuszach przyszłości. W tym kontekście dyskutujemy zwłaszcza o nowym pragmatyzmie, który w sposób oczywisty jawi się jako przeciwwaga nie tylko dla nowego nacjonalizmu, lecz także neoliberalizmu, którego niepowodzenie w znacznej mierze przyczyniło się do pojawienia się nowego nacjonalizmu.”

Grzegorz W. Kołodko - intelektualista i polityk, teoretyk ekonomii i praktyk strategii rozwoju społeczno-gospodarczego. Dyrektor Centrum Badawczego Transformacji, Integracji i Globalizacji TIGER w Akademii Leona Koźmińskiego. Jeden z głównych architektów polskich reform gospodarczych, czterokrotnie wicepremier i minister finansów w latach 1994–1997 i 2002–2003. Ekspert międzynarodowych organizacji. Członek Europejskiej Akademii Nauki, Sztuki i Literatury. Wykładał m.in. na Yale i UCLA. Autor i redaktor naukowy 50 książek oraz licznych artykułów opublikowanych w 26 językach. Najczęściej na świecie cytowany polski ekonomista. Doktor honoris causa dziesięciu zagranicznych uniwersytetów. Maratończyk, autor wystaw fotograficznych, podróżnik, który zwiedził 170 krajów.

Andrzej K. Koźmiński - ekonomista i socjolog specjalizujący się w problematyce zarządzania i transformacji ustrojowej, członek PAN oraz wielu krajowych i zagranicznych towarzystw naukowych, doktor honoris causa. W latach 1981–1987 pierwszy demokratycznie wybrany Dziekan Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, współtwórca i pierwszy rektor Akademii Leona Koźmińskiego (w latach 1993–2011), obecnie Prezydent tej Uczelni. Wykładowca wielu renomowanych uczelni amerykańskich i europejskich. Autor ponad 40 książek i ponad 400 artykułów naukowych opublikowanych w wielu językach, najczęściej cytowany polski badacz w dziedzinie nauk zarządzania. Przewodniczący i członek rad nadzorczych spółek notowanych na GPW w Warszawie. Miłośnik klasycznej motoryzacji i kolekcjoner polskiego malarstwa XIX wieku.

towarzyski.pelikan

Semele

Ten gość z Białorusi jest nacjonalistą?
:-) :-)

Sprawa jest bardziej skomplikowana...

Michał Dyszyński

Semele

Nie wiem czy porównywania nacjonalizmu do"dzieckizmu" jest ok.
W dzieckizmie ważnym aspektem jest instynkt. Czy instynkt odgrywa jakaś rolę w nacjonalizmie?

Czyżby naprawdę nacjonalizm jako uczucie i pobudka działań miał należeć do istotnych cech natury ludzkiej, do zupełnie pierwotnych jej instynktów?
Wszystko przemawia za tym, że tak. Że jest to żywiołowy wprost instynkt zachowania gatunku w pewnym znaczeniu. Narody są przecież w stosunku do ludzkości czymś podobnym jak gatunki zwierzęce w stosunku do pewnej ich klasy, czy rodzaju. Oczywiście zachodzi tu różnica ta, że na powstawanie takich gatunków ludzkich składają się, prócz czynników fizycznych i nawet we wciąż wzrastającej nad nimi przewadze, czynniki duchowej natury, które nazywamy odrębnymi różnych narodów kulturami w najszerszym tego słowa znaczeniu.

[link widoczny dla zalogowanych]

Jeżeli w praktyce życia a mianowicie szczególnie w wojnach, spotykamy się często z faktem, że narody sprzymierzają się z narodami odmiennego szczepu, a nawet rasy, dla zwalczenia narodów sobie rasą i szczepom pokrewnych – to fakt ten nie tyle jest zaprzeczeniem powyżej zauważonego prawa, ile raczej wynikiem jego przypadkowej kolizji z innym prawem. Z prawem, które można sformułować tak, że intensywność instynktu zachowania rośnie w miarę, jak zakres jego przedmiotu maleje. To znaczy: solidarność ludzkości jako rodzaju jest mniej silnie odczuwanym bodźcem żywiołowego działania niż solidarność rasy, ta druga słabszym niż solidarność szczepu, od tej znów silniejszym jest poczucie solidarności narodu, nad narodem przewagę w uczuciach ma (przeciętnie biorąc) rodzina, a najsilniejszym i najwyraźniej odczuwanym jest instynkt samozachowawczy indywidualny.

Myślę, że rozsądek zwyciężył: weta nie będzie....

Tutaj nasuwa się myśl nową. Czy instynkt indywidualny, miłość do dziecka zwycięży nad instynktem stadnym i uznasz, że śmierć Twojego dziecka na wojnie jest chwalebna i pożądana? :think:

towarzyski.pelikan

Semele

TP

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

towarzyski.pelikan

Semele

towarzyski.pelikan

Semele

towarzyski.pelikan

Semele

Michał Dyszyński

Do Pelikanki...

Muszę przyznać, że mam duży kłopot z dyskusją w tym temacie. W ostatniej odpowiedzi opisałaś wiele różnych rzeczy dotyczących nacjonalizmu - o tym, jak to np. państwo powinno dbać o interes Polaków, jak to naturalne jest utożsamianie się ze wspólnotami (takimi, a nie innymi), jako to naprawianie świata trzeba zacząć od tego, co najbliższe i wiele innych. Mam problem, co Ci odpowiedzieć, bo z samymi tezami jakoś częściowo się zgodzę, choć jednocześnie widzę BARDZO SŁABE POWIĄZANIE tych tez z nacjonalizmem, a dodatkowo duży poziom niedookreślenia znaczenia samych owych tez.
Tak się składa, że Polska jest krajem dość narodowo jednorodnym, więc mamy większość ludzi z jednej nacji. Ale czy w ogóle teza o "dbaniu w pierwszej kolejności" o jakiś naród, tylko dlatego, że jest go więcej, niż np. jakiegoś narodu w danym państwie mniejszego, jest taka na pewno słuszna?
- Czy na pewno trzeba jeszcze dodawać tym, co i tak mają lepiej, bo jest ich więcej?
- A może trzeba odwrotnie?...
Są kraje - np. USA - gdzie jest wielka różnorodność nacji, religii. Tam może być tak, że w ogóle trudno mówić o "narodzie". Bo czy ten zlepek powstały z Anglików, Irlandczyków, indian, Hiszpanów, Polaków, Rosjan czy innych napływowych grup jest w ogóle poprawnie rozumianym "narodem"? Wedle czego uznawać naród - wedle urodzenia i genów, czy wedle przekonań i utożsamiania się?... Ale skoro potomek Zambijczyka jest w takim USA na równi z potomkiem Hiszpana, czy Irlandczyka, to pojawia się pytanie: a którzy to właściwie są ci "obcy", z jakimi będziemy różnicować własny naród? A skoro tak, to może w ogóle nacjonalizm jest o tyle pojęciem względnym i przypadkowym, jako że ma zastosowanie jedynie do państwowości narodami jednorodnych?...
A skoro tak, to w ogóle nacjonalizm nie jest czymś tak bardzo wrodzonym i absolutnym, co pewnym przypadkiem - jeśli się urodziłeś tam, gdzie jest jednorodna grupa etniczna, a czasem pojawiają się jacyś obcy, to będą powstawały w tych warunkach animozje na gruncie owej obcości...
Od razu zastrzegam, że nie chcę tutaj tego rozstrzygać. Sam do końca nie wiem, jakie miałbym tu zdanie, bo widzę przesłanki za rozstrzygnieciem w każdą ze stron, a tylko od arbitralnego nadania owym przesłankom priorytetów zależeć będzie to, jaki wniosek wyciągnę.

Problem pierwszeństwa dla siebie, dla własnej rodziny, własnego narodu, własnego...
... co tam jeszcze będziemy mieli własnego...
- ten problem wydaje mi się wciąż otwarty.
I uważam, że nie ma tu obiektywnego rozstrzygniecia. To jest pytanie o WARTOŚCI.
Dla kogoś wielką wartością jest to, że będzie promował, wspierał, kultywował, to co własne, to co mu jest bliskie sercu, umysłowi, przyzwyczajeniom. Taki jest jego wybór i ja to rozumiem.
Ale dla kogoś innego wartością (może nawet większą) jest właśnie WYCHODZENIE PONAD I POZA to co własne, zastane, egoistyczny, swojskie.
Jedni będą chcieli, aby stare tradycje były bez zmian kultywowane, inni powiedzą "wolę nowe podejścia, a tradycje niech ewoluują, bo tak jest ciekawiej". Jedni powiedzą "moja rodzina musi być zawsze na pierwszym miejscu", a inni będą mieli stanowisko w rodzaju "to co podstawowe i niezbędne dla mojej rodziny zapewnię, ale nie widzę potrzeby jakiegoś dodatkowego promowania tego, co i tak mam, więc postaram się dopuścić do tego ukłądu jak najwięcej otwartości, postaram się na równi traktować innych - przynajmniej wszędzie tam, gdzie to nie koliduje z jakimś poważnymi wartościami, czy problemami osobistymi".
Zgodziłbym się pewnie z tezą, że gdy chodzi o jakieś sytuacje dramatyczne, zagrożenie życia itp. to na pierwszy plan wybija się naturalnie jakaś forma egoizmu. Co ciekawe da się to nawet uzasadnić na gruncie czysto rozumowym, a nie emocjonalnym. Przykładem jest instrukcja zakładania masek w samolocie, w sytuacji awaryjnej - tam podkreśla się, że rodzic zakłada maskę NAJPIERW SOBIE, a dopiero potem swojemu dziecku. I to ma sens o tyle, że choć może i rodzic kocha swoje dziecko bardziej niż samego siebie, to jednak to on musi maskę założyć dziecku, a nie odwrotnie. Jak rodzicowi zabraknie oddechu, a nie uda mu się odpowiednio sprawnie założyć maski dziecku, bo ono zacznie panikować, pojawią się problemy, to masek nie będą miały OBIE osoby. A mając założoną maskę, rodzic będzie miał możliwość zaopiekowania się dzieckiem. W drugą stronę to nie zadziała. Tak więc do pewnego stopnia - nie tylko emocjonalne, czy etyczne - ale nawet LOGICZNO ROZUMOWE jest uznanie jakiejś tam formy egoizmu (mam nadzieję, że Czytelnik rozszerzy sobie własną wyobraźnią ten przykład z zakładaniem masek tlenowych w samolocie na podobne sytuacje).
Problem jest w tym, na ile owe sytuacje uzasadnionego egoizmu należałoby uogólniać?
Uogólnienia na zasadzie "patrzcie tam egoizm - czy to indywidualny, czy grupowy - się bardzo sprawdza, jest niezbędny" na wnioskowanie w stylu "to znaczy, że trzeba zawsze albo jakoś ogólnie popierać swoich" - takie uogólnienia są według mnie na wyrost. Można podawać bowiem przykłady dokładnie odwrotne - np. pokazujące jak to egoizm (czy indywidualny, czy grupowy) wręcz obraca się przeciw egoiście. Jest tak np. wtedy, gdy ktoś zrazi sobie swoim egoizmem wszystkich w otoczeniu, a potem, gdy pojawi się poważne zagrożenie, nikt nie zachce takiemu egoiście udzielać wsparcia.
Wszystko to zatem ma swoje granice, swoje zakresy, w których się sprawdza, jak i takie, w których się nie sprawdza.
Ja odrzucam nacjonalizm, ale też odrzucam kosmpolityzm. Moją ideologią w tym względzie jest raczej SPOŁECZNY RACJONALIZM, co oznacza, że nie zakładam z góry, czy będę bardziej wspierał swoich ziomków, czy może tych z innej nacji. Może być tak, że moi ziomale zaczną forsować coś, co jest zdecydowanie niezgodne z moimi osobistymi wartościami, a wtedy powiem im coś w stylu: ja nie z wami dalej "jadę", jest coś ważniejsze niż lojalność grupowa, jestem człowiekiem, chrześcijaninem, osobą mającą INDYWIDUALNE POGLĄDY na rzeczywistość.
I rzeczywiście wyżej, niż lojalność narodową cenię sobie wartości chrześcijańskie - miłość bliźniego, brak wywyższania się, przebaczenie, czy wspieranie moich bliźnich, jeśli mogę. Tak wybrałem - trochę z powodu tego, co czuję, za kogo się uważam, z przeświadczenia kiedy byłbym sprzeczny sam ze sobą, a kiedy zgodny. Nie mam dowodu na to, że wybrałem słusznie. Ale chyba w tym zakresie dowody w ogóle się nie mają szansy pojawić.

towarzyski.pelikan

Semele

Zostawiam dla lucka i nie tylko

[link widoczny dla zalogowanych]
Takie wydarzenia jak Brexit sprawiły, że przekonania, które zaczęły dominować w latach 90. , po upadku komunizmu - wizja otwartego świata bez granic, otwartych społeczeństwach zarządzanych przez merytokratyczne elity - przestały być niekwestionowanymi pewnikami. Niezrozumienie tego, co się dzieje, brak akceptacji dzisiejszych wyborów, prowadzi do kwestionowania procesów demokratycznych. Liberalna koncepcja polityki zakładała, że w sferze politycznej panuje zasadniczy konsens, że nie ma ostrej rywalizacji światopoglądowej, nie ma wielkich napięć, nie ma fundamentalnych różnic ideologicznych. Cała polityka miała się toczyć wokół pewnego sposobu zarzadzania, takich kwestii, jak np. wysokości podatków, polityki społecznej, drobnych korekt ideowych. Wbrew temu, obecnie wszędzie widać rosnącą polaryzację, toczy się walka o rozumienie wspólnoty politycznej, o tożsamość, o wartości.