ŚFiNiA

Semele

Czy to prawda?

specjalną stronę internetową Jezus Historyczny prowadzoną przez świetnego znawcę tej problematyki Dariusza Kota i tam zapoznać się z podstawową literaturą przedmiotu i aktualnym stanem badań.

Kim więc był Jezus?

To pytanie jest trudne. Uczciwie musiałbym odpowiedzieć, że nie wiem. Ale to nie jest żadne odpowiedź. Więc odpowiem, że to zależy od tego, kto udziela odpowiedzi. Przykładem tegoroczne Boże Narodzenie. Nawet sami katolicy różnie odpowiadają. Papież Franciszek mówi, że to narodziny Boga w nas, odpowiedź na najskrytsze potrzeby, wyraz czułości i bliskości Boga. Polscy biskupi w dorocznym liście ostrzegają o niebezpieczeństwach związanych z gender i jak sądzą w ich przekonaniu też udzielają odpowiedzi kim był Jezus – strażnikiem polskich katolickich rodzin.

W moim przekonaniu Jezus tak naprawdę stał się metaforą, która pozwala ludziom projektować, to co dla nich najważniejsze. Jednak w świetle badań historycznych powiedziałbym, że Jezus z Nazaretu był ubogim Żydem, wiejskim nauczycielem wędrownym. Przez wielu współczesnych był uważany za cudotwórcę, innych denerwował swoim bezceremonialnym stosunkiem do przepisów Prawa żydowskiego.

Sam jednak określał siebie jako wiernego ucznia proroków Biblii hebrajskiej, który na pewno nie miał zamiaru zakładać nowej religii.

[link widoczny dla zalogowanych]

anbo

fedor

Manipulant od rana już mąci

anbo

Jeszcze o Mk 15, 34-35 i Mt 27, 46.
Marek i Mateusz nie napisali, że Jezus zaczął się modlić, ale że zawołał "Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?" Sam fakt, że te słowa występują w Psalmie to trochę mało, żeby wnioskować, że Jezus modlił się słowami psalmu. Nawet dla Żydów nie byłoby to oczywiste, że Jezus się tu modli. Przeciwnie, zważywszy na okoliczności oraz wcześniejszą modlitwę przed aresztowaniem (taka sama wymowa u Marka i Mateusza) bardziej tu pasuje interpretacja, że Jezus poczuł się zawiedziony, opuszczony przez Boga; nie można wykluczyć, że liczył na Bożą interwencję.
Argument, że autor nie wyjaśnia, że to słowa Psalmu (albo modlitwa) nie jest mocny, może nawet jest słaby, ale wcale nie jest beznadziejny, zwłaszcza w odniesieniu do Marka, który swój tekst adresował do nie-Żydów. Ci jeszcze bardziej niż Żydzi nie mieli powodów odczytać w tych slowach modlitwy, za to są to słowa niepokojące w ustach Jezusa i dlatego można się spodziewać, że byłyby wyjaśnione, gdyby chodziło o Psalm. Zwłaszcza, że Marek tłumaczy aramejskie wyrażenia i wyjaśnia żydowskie obyczaje, czyli stara się, żeby go nie-Żydzi dobrze zrozumieli.
Łukasz prawdopodobnie zauważył, że słowa Jezusa występujące u Marka i Mateusza psują wizerunek Jezusa (nie pasują chociażby do jego zapowiedzi zmartwychwstania), więc je wyrzucił i zastąpił swoimi. Najpóźniejszy Jan poszedł najdalej i u niego już w ogóle nie widać Jezusa, ktory się boi i jest zawiedziony.

fedor

Manipulant dalej mąci po tym jak poległ w temacie słów Jezusa na krzyżu

O.K.

anbo

B. Ehrman w przeciwieństwei do Vermesa uważa, że u Marka i Mateusza Jezus cytuje Psalm 22. Na swoim blogu pisze o pewnej ciekawostce, a mianowicie o tym, że jest manuskrypt (kodeks Bezae z V wieku), w którym słowa Jezusa mają brzmienie "„Boże mój, Boże mój, czemu ze mnie szydzisz?” Badacz Adolph von Harnack uważał, że to są oryginalne słowa Jezusa. Miał rację czy nie, to faktem jest, że jakiś skryba zmienił słowa Jezusa, które są u Marka i Mateusza. Ehrman wymienia kilka możliwych powodów:
- żeby słowa Jezusa lepiej pasowały do kontekstu (wszyscy kpią z Jezusa w bezpośrednio poprzedzających wersetach)
- skryba nie czuł się komfortowo z tym, co może oznaczać stwierdzenie, że Bóg „porzucił” Jezusa, bo mieliby tu argument gnostycy uważający, że Jezus na krzyżu został podzielony.
[link widoczny dla zalogowanych]

Wniosek: gdyby oczywistym było, że omawiane slowa Jezusa są cytatem z Psalmu to Łukasz nie musiałby ich zastępować inna wypowiedzią. I drugi wniosek: gdyby oczywistym było, że omawiane słowa są z Psalmu, to gnostycy nie mogliby ich używać dla swojej argumentacji.
Inny wniosek: nie możemy mieć pewności co do autentyczności słów Jezusa w NT bo autorzy i skrybowie wkładali w usta Jezusa słowa, które im pasowały. Możemy jedynie budować mniej lub bardziej wiarygodne hipotezy. Da mnie nie jest wiarygodn hipoteza, że Jezus na krzyżu urządzał sobie pogaduszki z łotrami i na zmianę był bohaterski i zwyczajnie po ludzku czuł się opuszczony przez Boga, co bardzo pasuje do jego wcześniejszej modlitwy przed aresztowaniem, w której liczył na to, że Bóg sprawi, że sprawy nie potoczą się tak źle, jak się zapowiadało. Niestety się przeliczył. Łącząc wszystkie wypowiedzi Jezusa na krzyżu, jakie są w NT otrzymujemy scenariusz do filmu Monty Pythona.

fedor

O.K.

anbo

Oprócz możliwości, że Jezus nie cytował Psalmu 22 i możliwości, że cytował, jest jeszcze trzecia możliwość, a mianowicie taka, że nie sa to autentyczne słowa Jezusa. W tej opcji przewagę zyskuje hipoteza, że Marek i Mateusz wkładają w usta Jezusa słowa Psalmu, co jest wysoce prawdopodobne wobec faktu, że ST jest wiele razy cytowany w NT, a także Łukasz każe mowić Jezusowi przed śmiercią słowami innego Psalmu (trochę zniekształconymi), czyli była to swego rodzaju maniera autorów. Czy to coś zmienia w kwestii tego, co Jezus mówi w NT? Moim zdaniem nie. Wykorzystano Psalm, ale co do istoty nic to nie zmienia: Marek i Mateusz wykorzystali Psalm, żeby kazać Jezusowi wyrazić żal, że go Bóg opuścił. Byc moze wyrazili tym samym sój żal, bo nie można wykluczyć, że i oni liczyli na to, że w ostatniej chwili Bóg uczyni cud i wybroni Jezusa tym samym zaczynając panowanie Królestwa. Trzeba tu jednak zauważyć, że przeciw takiej tezie jest zachowanie apostołów i uczniów Jezus, którzy najwyraźniej opuścili go po aresztowaniu. W każdym razie Jezus wyrażający żal, że nie nastąpił cud go wybawiający pasuje do Jezusa przedstawionego przez tych samych autorów (Marek i Mateusz) w modlitwie przed aresztowaniem, w której liczy na odsunięcie od niego tego, co najwyraźniej ma nastąpić (aresztownaie i ukrzyżownaie). Ponieważ jednak jednocześnie nie pasuje do Jezusa, ktory zapowiedział swoją śmierć i zmartwychwstanie to Łukasz te slowa zmienił.

anbo

Psalm 22 jako szklanka do połowy pusta i do połowy pełna, czyli czy Jezus na krzyżu był optymistą, czy pesymistą?
Wersy 2-22 zdecydowanie są lamentem, wyrazem żalu. Wersy 23-32 można interpretować jako część dziękczynną, a nawet część nadziei. W wersji, że nie są to autentyczne slowa Jezusa, Marek i Mateusz cytując początek Psalmu raczej odwołują się do jego całości, w wersji, ze autentyczne już niekoniecznie, Jezus mógł jedynie wykorzystać początek Psalmu (zakładając, że go cytuje), żeby wyrazić sój żal. Markowi i Mateuszowi bardziej chodziło o część pierwszą, czy drugą, a może o calość? Ich Jezus mówi, że chociaż teraz cierpi i wygląda, jakby został przez Boga opuszcozny, to end będzie happy, czy też skupili się na pierwszej części psalmu? Chrześcijanie nie mają wyjścia, jak przyjąć opcję drugą.

fedor

Poranna dawka manipulacji Boruszewskiego do wyprostowania

Hill

A co chodzi z tymi nawiązaniami do Eliasza w podanych wyżej cytatach? Bo czytam w wiki, że w NT były jakieś porównania Jezusa z Eliaszem

Eliasz

[link widoczny dla zalogowanych]

fedor

Semele